5. Sınıf Türkçe Benzetme Cümleleri konu anlatımı

Bazı şeyleri daha iyi anlatabilmek ve etkisini gösterebilmek için benzetme kullanırız. Onun için konuya yakın ve alakalı farklı kelimeleri cümle içerisinde değerlendiririz. Böylece anlatmak istediğimizi çok daha güçlü bir hale getiririz. Şimdi bunu nasıl yapacağız ve cümlelerde hangi kelimeleri kullanacağız bakalım.

 Benzetme Cümleleri

 Öncelikle benzetme ne demek bunu öğrenelim.

 Benzetme: Herhangi bir cümlenin anlamını kuvvetlendirmek ve etkisini arttırabilmek için, farklı yönlerde ilgisi bulunan iki şeyden zayıf olanın kuvvetli olana benzetilmesi benzetme olarak bilinmektedir. Bu konuda tam bir benzetme yapıldığı zaman belli başlı bazı unsurlar söz konusudur. Bunlar içerisinde benzeyen ve benzetilen ile beraber benzetme yönü ya da benzetme edatı gibi durumlar ön plana çıkar. Ancak bir benzetme cümlesi kurabilmek için benzeyen ve benzetilen yeterli gelebilmektedir. Şimdi bunların ne anlama geldiklerini inceleyelim.

 Benzeyen: Zayıf unsur.

 Benzetilen: Kuvvetli unsur.

 Benzetme yönü: İki unsur arasında olan benzetme sebebi.

 Benzetme edatı: Benzetme için kullanılan, ‘gibi, kadar’ şeklindeki kelime gruplarıdır.

 Şimdi yukarıdaki unsurları kullanarak bir örnek yapalım ve benzetme cümleleri üzerinden konuyu daha iyi bir şekilde anlamaya çalışalım.

 Örnek:

 Ali keçi gibi inatçı bir çocuktur.

 Benzeyen benzetilen benzetme edatı benzetme yönü

 Yukarıdaki cümleye baktığımız zaman Ali'nin benzeyen kişi olduğunu anlıyoruz. Burada keçi ise benzetilen varlıktır. Aynı zamanda benzetme edatı olarak gibi kelimesi kullanılır. Benzetme yönü de inatçı sözcüğüdür. Bu cümlede yapılan benzetme çok açık bir şekilde görülmektedir. Baktığımız zaman Ali'nin ne kadar çok inatçı olduğunu göstermek amaçlı keçi kelimesi kullanılır. Çünkü keçiler çok inatçı hayvanlar olarak bilinirler.

 Şimdi bu konuda başka örnekler daha yapalım ve inceleyelim.

 Örnek:

 Mert bir tavşan kadar hızlı koşar.

 Bu defa benzeyen kişi Mert oluyor. Aynı zamanda Mert’in ne kadar hızlı koştuğunu anlatabilmek için tavşan kullanılmaktadır. Yani tavşan benzetilen oluyor. Burada benzetme edatı olarak ise ‘kadar’ kelimesi kullanılmaktadır. Benzetme yönü ise, ‘hızlı’ sözcüğü olarak öne çıkıyor. Peki burada ne yaptık? Mert’in ne kadar hızlı koşabildiğini anlatabilmek için çok hızlı koşabildiğini bildiğimiz tavşanı kullandık.

 Benzetmeler herhangi bir konuyu insan ya da hayvan ile beraber birçok eşyayı anlatırken bunun daha güçlü hale gelmesine olanak tanır. Yani anlatılmak istenen etkiyi çok daha güçlü bir hale getirmektedir. Şimdi bu konuda İstiklal Marşı'ndan bir örnek verelim ve bunu inceleyelim.

 ‘’Kükremiş sel gibiyim bendimi çiğner, aşarım.’’

 Bu cümle içerisinde şair kendisini bir sele benzetiyor. Çünkü sel yaşandığı zaman önüne gelen her şeyi ezer geçer. Sel olduğu zaman onun karşısında hiçbir şey kolay kolay durmaz. Bu doğrultuda şair karşısına çıkacak olan her şeyi güçlü bir şekilde aşıp geçeceğini anlatmaya çalışmaktadır.

 Şimdi bu konuda birkaç farklı örnek daha yapalım ve siz de bu örnekleri dikkatli bir şekilde inceleyin. Daha sonra bu cümleler içerisindeki benzeyen ve benzetilen ile beraber benzetme edatı ve benzetme yönünü ortaya çıkarın.

 Örnekler:

 Kendimi bulutlar kadar hafif hissediyorum.

 Neredeyse patlayacak bir volkan gibi kızgınım.

 Bu eşyalar bir ton kadar var herhalde.

 Gördüğümüz gibi yukarıdaki örnekler bir durumun ne kadar büyük olduğunu anlatmaya çalışmaktadır. Siz de bu şekilde örnekler yapabilir ve konuyu daha iyi anlamaya çalışabilirsiniz. Aynı zamanda yukarıdaki cümleleri dikkatli bir şekilde inceleyebilirsiniz.