You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÖN SÖZ<br />
Günümüzde siyasi, ekonomik, sosyal <strong>ve</strong> teknolojik alanlarda yaşanan hızlı değişim, öğretim<br />
programlarının bireylerin ilgi <strong>ve</strong> ihtiyaçlarına cevap <strong>ve</strong>rebilecek nitelikte sürekli geliştirilmesini<br />
gerekli kılmaktadır. Bu gelişmeler çerçe<strong>ve</strong>sinde çağdaş öğretim programlarının birey <strong>ve</strong> toplumun;<br />
beklentileri <strong>ve</strong> değişen ihtiyaçlarını, karşılaştığı karmaşık sorunları <strong>ve</strong> bu sorunların çözümlerini,<br />
insanlar arası ilişkileri <strong>ve</strong> toplumsal değerleri, sadece bugünü değil geleceği okuyabilecek bilinçli<br />
vatandaşlar yetiştirmeyi sağlamaları beklenmektedir. Kalkınma planları, Millî Eğitim Şûrası <strong>ve</strong><br />
benzeri çalışmalarda öğretim programlarının; üst düzey bilişsel yeterliğe sahip, millî, manevî <strong>ve</strong><br />
kültürel değerlere duyarlı, sorun çözme <strong>ve</strong> karar <strong>ve</strong>rme becerilerini geliştirmelerine imkân<br />
sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesine ihtiyaç olduğu dile getirilmektedir. Bu ihtiyaçlar<br />
doğrultusunda, dünyada yaşanan gelişmelere paralel olarak eğitim <strong>ve</strong> öğretim alanındaki<br />
gelişmelerin, uygulanan yöntem <strong>ve</strong> tekniklerin eğitim araçlarındaki değişim <strong>ve</strong> çeşitliliğin öğretim<br />
programlarına yansıması kaçınılmaz olmuştur.<br />
Çağdaş programlarda salt bilgiden çok bilişsel beceriler ön plana çıkmakta, öğrencilere<br />
araştırma, bilgiyi <strong>ve</strong> bilgi kaynaklarını değerlendirme, eleştirel düşünme, analitik düşünme,<br />
problem çözme, bilgi iletişim teknolojilerini etkili <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli şekilde kullanma gibi becerilerin<br />
kazandırılması hedeflenmektedir. Eğitim <strong>ve</strong> öğretim alanındaki bu gelişmelerin, yeni yöntem <strong>ve</strong><br />
teknikler ile öğretim teknolojilerindeki değişim <strong>ve</strong> çeşitliliğin öğretim programlarına yansıması<br />
kaçınılmazdır. Son yıllarda dünyadaki bilimsel <strong>ve</strong> teknolojik gelişmeler, öğrencilerin sadece okul<br />
ortamlarında değil, gelecekte toplumda üretken birer birey olarak sahip olmaları gereken<br />
becerileri de farklılaştırmıştır. Bilgi çağı olarak adlandırılan günümüzde öğrencilerin sadece temel<br />
becerileri edinmeleri değil, bu becerileri uygulayabilecekleri <strong>ve</strong> geliştirebilecekleri ortam <strong>ve</strong><br />
durumların oluşturulmasına olanak sağlayan öğretim programlarının hazırlanması ya da mevcut<br />
programların bu becerileri yansıtacak şekilde yeniden gözden geçirilmesi önemlidir.<br />
Bilgi çağında öğrencilerin sahip olması beklenilen bilgi <strong>ve</strong> beceriler göz önünde bulundurularak<br />
Türkiye’nin farklı bölgelerinde farklı okul türlerinde görev yapan öğretmenlerin <strong>ve</strong><br />
akademisyenlerin katılımıyla düzenlenen çalıştaylar sonrasında yeni araştırmalar <strong>ve</strong> yayınlar<br />
ışığında öğretim programlarının içeriği <strong>ve</strong> öğrencilere kazandırılması hedeflenen beceriler çağın<br />
gereklilikleri doğrultusunda güncellenmiştir. Güncelleme çalışmalarında, bilginin taşıdığı değer <strong>ve</strong><br />
öğrencilerin var olan deneyimleri dikkate alınarak yaşama etkin katılımlarını, doğru karar<br />
<strong>ve</strong>rmelerini amaçlayan, sorun çözmelerini destekleyici <strong>ve</strong> geliştirici bir yaklaşım izlenmiştir.<br />
Öğrenciyi merkeze alan, bireysel farklılıklara duyarlı, bilgi <strong>ve</strong> beceriyi dengeleyen programlarla,<br />
millî, manevi <strong>ve</strong> evrensel değerlere saygılı, toplumsal sorunlara karşı duyarlı bireyler yetiştirilmesi<br />
hedeflenmiştir.<br />
2
İÇİNDEKİLER<br />
GİRİŞ 4<br />
GENEL AMAÇLAR 5<br />
ÖĞRENME-ÖĞRETME YAKLAŞIMI 6<br />
YETERLİK VE BECERİLER 6<br />
DEĞERLER 10<br />
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI 11<br />
UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 13<br />
Ders Kitabı Yazımında Dikkat Edilecek Hususlar 15<br />
Ünite, Kazanım <strong>ve</strong> Süre Tablosu 16<br />
PROGRAMIN YAPISI 16<br />
ÜNİTE, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 17<br />
3
GİRİŞ<br />
Milletler <strong>ve</strong> devletler, gelecek nesilleri müteaddit hatalardan kurtarmak amacıyla kendi<br />
dönemlerinde yaşanan tecrübe <strong>ve</strong> yanlışların sonraki nesiller tarafından tekrarlanmaması için<br />
yaşananları kayıt altına alma ihtiyacı hissetmiştir. Bu kayıtları kendine has yöntemlerle inceleyen,<br />
değerlendiren, aktaran tarih bilimi geçmişle gelecek arasında bağ kurulmasını sağlayan bir köprü<br />
niteliğindedir. Tarih dersleri kendi kültürünü <strong>ve</strong> medeniyetini iyi tanıyan, ona sahip çıkma <strong>ve</strong> onu<br />
geliştirme şuuruna sahip nesillerin yetişmesine katkı sağlar. İyi bir tarih eğitimi almış, kendi milletinin<br />
tarihteki başarılarını öğrenmiş genç nesiller, günümüzü daha iyi yorumlayabilir, zaman içindeki<br />
değişimleri, geçmiş <strong>ve</strong> bugünü bağlayan derin süreklilikleri, siyasi, sosyal, kültürel <strong>ve</strong> ekonomik<br />
etkileşimi analiz edebilirler. Bugünü oluşturan <strong>ve</strong> geleceğin şekillendirilmesine katkı sağlayan<br />
insanların, olayların, fedakârlıkların, çatışmaların <strong>ve</strong> dayanışmaların millî kimlik <strong>ve</strong> vatandaşlık<br />
bilincinin oluşmasına etkileri hakkında bilgi sahibi olurlar. Tarihsel olay, olgu, gelişmelere neden olan<br />
durumları o günkü koşulları dikkate alarak değerlendirebilir, bunların günümüze yansımalarını<br />
eleştirel bir gözle yorumlayabilir <strong>ve</strong> analiz edebilirler.<br />
Tarih dersleri, millî birlik <strong>ve</strong> beraberlik, muasır milletlerle rekabet, ülkemizin kalkınmasının <strong>ve</strong><br />
dış politikasının şekillenmesinde millî bilinç, manevi değerler ölçeğinde ele alınarak şuurlu bir nesil<br />
yetiştirmeyi amaçlar. Demokrasi için <strong>ve</strong>rilen mücadeleleri kavratarak demokrasinin korunması<br />
konusunda duyarlı <strong>ve</strong> aktif bireyler yetiştirmek; Türk tarihini <strong>ve</strong> Türk kültürünü oluşturan temel öge<br />
<strong>ve</strong> süreçleri kavratarak öğrencilerin kültürel mirasın korunması <strong>ve</strong> geliştirilmesinde sorumluluk<br />
almalarını sağlamak; millî kimliğin oluşumunu, bu kimliği oluşturan unsurları <strong>ve</strong> millî kimliğin<br />
korunması gerekliliğini, ortak geçmişin millî kimliğin oluşmasındaki rolünü <strong>ve</strong> toplumların dağılmadan<br />
varlıklarını sürdürebilmelerine önemli katkı sağladığı bilincini kavratmak; barış, hoşgörü, karşılıklı<br />
anlayış, demokrasi <strong>ve</strong> insan hakları gibi temel değerlerin önemini kavratarak bunların korunması <strong>ve</strong><br />
geliştirilmesi konusunda duyarlı olmalarını sağlamak tarih derslerinin amaçlarındandır. Tarih biliminin<br />
bu özelliklerinden hareketle hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi,<br />
yıkılmaya yüz tutmuş bir devletin küllerinden nasıl yeni bir devletin kurulduğunu, Türk milletinin<br />
Mustafa Kemal’in rehberliğinde muasır medeniyetler seviyesine ulaşma çabasını, devletimizin dünya<br />
devletleri arasında saygın yerini yeniden alması sürecini özetlemektedir.<br />
4
GENEL AMAÇLAR<br />
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nun 2. maddesinde ifade edilen Türk Millî Eğitimi’nin<br />
Genel Amaçları ile Türk Millî Eğitimi’nin Temel İlkeleri esas alınarak hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti<br />
<strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi Öğretim Programı ile öğrencilerin,<br />
1. Atatürk’ün üstün askerlik, devlet adamlığı <strong>ve</strong> <strong>İnkılap</strong>çı niteliklerini kavramaları <strong>ve</strong> örnek almaları,<br />
2. Millî Mücadele’yi hazırlayan ulusal <strong>ve</strong> uluslararası sosyal, siyasi, kültürel <strong>ve</strong> ekonomik<br />
koşulları kavramaları <strong>ve</strong> analiz etmeleri,<br />
3. Millî Mücadeleden hareketle, Türk milletinin özgürlük, bağımsızlık, vatanse<strong>ve</strong>rlik, millî birlik<br />
<strong>ve</strong> beraberlik anlayışı ile her türlü zorluğun üstesinden gelebileceğini kavramaları,<br />
4. Atatürk’ün önderliğinde gerçekleştirilen Türk İnkılabının tarihi anlamını <strong>ve</strong> önemini<br />
kavramalarını,<br />
5. Türk Millî Mücadelesi <strong>ve</strong> İnkılabının, millî <strong>ve</strong> milletler arası özelliklerini kavramaları, mazlum<br />
milletlere nasıl yol gösterici olduğunu anlamaları,<br />
6. İnsan hakları, ulusal egemenlik, millîyetçilik, demokrasi, çağdaşlık, laiklik <strong>ve</strong> cumhuriyet<br />
kavramlarının Türk milleti için ifade ettiği anlamı <strong>ve</strong> bunların önemini kavramaları,<br />
7. Atatürk İlke <strong>ve</strong> <strong>İnkılap</strong>larının Türkiye Cumhuriyeti’nin sosyal, kültürel <strong>ve</strong> ekonomik<br />
kalkınmasındaki yerini kavrayarak; laik, demokratik, ulusal <strong>ve</strong> çağdaş değerleri yaşatmaya istekli<br />
bireyler olmaları,<br />
8. Ülkesi <strong>ve</strong> milleti ile bölünmez bir bütün olan Türkiye Cumhuriyeti’nin dinamik temelini<br />
Atatürk İlke <strong>ve</strong> <strong>İnkılap</strong>larının oluşturduğunu kavramaları,<br />
9. Türkiye’nin jeopolitik önemini bölgesel <strong>ve</strong> küresel etkileri açısından değerlendirerek iç <strong>ve</strong><br />
dış tehditlere karşı duyarlı olmaları,<br />
10. Türk milletinin bir mensubu <strong>ve</strong> insanlığın bir parçası olduğu bilincini taşıyarak ülkesini <strong>ve</strong><br />
dünyayı ilgilendiren konulara duyarlılık göstermeleri,<br />
11. Tarihî olayların, meydana geldiği dönemin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik <strong>ve</strong> dinî<br />
özelliklerini yansıttığını kavramaları <strong>ve</strong> bu nedenle tarihî olay, olgu <strong>ve</strong> şahsiyetler hakkında çıkarım<br />
yaparken anakronizme düşmeden dönemin şartları içerisinde değerlendirme yapmanın gerekliliğini<br />
kavramaları,<br />
12. Geçmişin tarihî bilgiye dönüşürülmesi sırasında farklı bakış açılarının olabileceğine ilişkin<br />
farkındalık kazanmaları,<br />
13. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak vatanını <strong>ve</strong> milletini se<strong>ve</strong>n, haklarını bilen <strong>ve</strong><br />
kullanan, sorumluluklarını yerine getiren, ulusal bilince sahip vatandaş olarak yetişmeleri<br />
amaçlanmaktadır.<br />
5
ÖĞRENME-ÖĞRETME YAKLAŞIMI<br />
Öğrenme <strong>ve</strong> öğretme süreci anlamlı, bütünleştirici, değer-odaklı, moti<strong>ve</strong> edici <strong>ve</strong> aktif<br />
olmalıdır. Öğretmenler, öğretimin anlamlı olması için öğrencilerin bireysel farklılıklarını, ilgilerini,<br />
öğrenme ihtiyaçlarını <strong>ve</strong> öğrenme stillerini bilmeli, öğrenme-öğretme sürecini planlarken bunlardan<br />
faydalanmalıdır. Öğrenme etkinlikleri, öğrencilerin bilgi <strong>ve</strong> bakış açılarını geliştirmeye imkan<br />
sağlayacak şekilde düzenlemelidir. Öğrenme-öğretme süreci bütünleştirici olmalıdır. Öğretmenin<br />
rehberliğinde öğrencilerin aktif görev alması, öğrendiklerini önceki bilgileri <strong>ve</strong> diğer disiplin alanlarıyla<br />
ilişkilendirmelerini sağlayan çalışmaları yerine getirmesi sağlanmalıdır. Sınıf içi etkinlikler, öğrencilerin<br />
edindikleri bilgi <strong>ve</strong> becerileri içinde yaşadıkları sosyal, çevresel <strong>ve</strong> ekonomik durumlarla<br />
ilişkilendirmelerine olanak sağlamalıdır. Bu, öğrencilerin öğrendiklerini çeşitli yaşam durumlarında<br />
nasıl kullanabileceklerini kavramalarına, içinde yaşadıkları topluma sorumluluk sahibi vatandaşlar<br />
olarak katılmalarına <strong>ve</strong> hayat boyu öğrenen olmalarına yardımcı olacaktır.<br />
Öğrenme-öğretme sürecinde öğretmenler <strong>ve</strong> öğrencilerin birbirini tamamlayıcı<br />
sorumluluklara sahip oldukları göz önünde bulundurulmalı, öğrenciler kendi öğrenmelerinin<br />
sorumluluğunu almaları, öz değerlendirme yapmaları hususunda teşvik edilmelidir. Öğretmenler<br />
öğrencileri farklı çözümler keşfetmeleri, başarılı problem çözücüler <strong>ve</strong> araştırmacılar olmak için<br />
gerektiğinde risk almaları konusunda cesaretlendirmelidir. Öğrenme-öğretme sürecinde kullanılan<br />
etkinlik <strong>ve</strong> çalışmalar öğrencilerin gelişimsel düzeyleri ile tutarlı olmalıdır. Ancak gerektiğinde<br />
öğretmenler öğrencilerin yaratıcılıklarını, sorun çözme <strong>ve</strong> araştırma becerilerini kullanmalarını gerektirecek<br />
zorlayıcı görevler yapılandırmalıdırlar.<br />
Sınıfta öğrencilerin kendilerini rahat <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nde hissetmelerini sağlamak, sorgulamalarını<br />
açık fikirlilik <strong>ve</strong> yaratıcılıkla desteklemek, gerek duyduklarında nasihat <strong>ve</strong> bilgi alabileceklerini<br />
hissettirmek için öğretmenler toplumsallık bilincini geliştiren öğrenme ortamı oluşturmalıdırlar.<br />
Öğrencilerin akademik <strong>ve</strong> teknik konuları özümsemelerine yardımcı olan, ilgileri <strong>ve</strong> yeteneklerini<br />
geliştirmeye yönelik çeşitli öğretim stratejilerinden faydalanılması öğrencilerin üst eğitim kurumunda<br />
<strong>ve</strong> kariyerlerindeki başarı şanslarını arttıracaktır.<br />
YETERLİLİK VE BECERİLER<br />
Toplumların teknoloji çağından bilgi çağına doğru ilerlemeleri ile son yıllarda meydana gelen<br />
bilimsel, teknolojik, sosyal değişim <strong>ve</strong> gelişmeler, toplumun öğrencilerden -geleceğin bireylerindenbeklentilerini<br />
de farklılaştırmıştır. Bu gelişme <strong>ve</strong> ilerlemeler, öğrencilere temel bilgi <strong>ve</strong> becerilerin yanı<br />
sıra eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, araştırma yapma, sorun çözme gibi bilişsel; sosyal <strong>ve</strong><br />
6
kültürel katılım, girişimcilik, iletişim kurma, empati kurma gibi sosyal (kişiler arası) <strong>ve</strong> öz denetim, öz<br />
gü<strong>ve</strong>n, yaratıcılık, kararlılık, liderlik gibi kişisel yeterlik, beceri <strong>ve</strong> tutumların kazandırılmasını zorunlu<br />
kılmaktadır. Bu yeterlik <strong>ve</strong> becerileri sadece belirli bir yerde ya da belirli bir alanda değil, farklı<br />
öğrenme alanlarında <strong>ve</strong> okulda, evde, işte, arkadaşlarıyla ya da farklı insanlarla olan ilişkilerinde<br />
kullanma yeterliğine sahip olmalıdırlar.<br />
Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi Öğretim Programı ile öğrencilere<br />
kazandırılması hedeflenen yeterlik <strong>ve</strong> beceriler üç ana başlık altında toplanmıştır. Bu yeterlik <strong>ve</strong><br />
becerilere ilişkin tanımlamalar <strong>ve</strong> bunların geliştirilmesinde kullanılabilecek yöntem <strong>ve</strong> stratejiler<br />
aşağıda sunulmuştur.<br />
Kişisel Yeterlikler<br />
Kişisel yeterlikler, öğrencilerin kendi duygusal, zihinsel, ruhsal <strong>ve</strong> fiziksel varlıklarını<br />
denetleyebilen, öz saygı, öz farkındalık, sorumluluk <strong>ve</strong> kişisel kimlik bilincine sahip, sağlıklı, yaratıcı <strong>ve</strong><br />
kendine gü<strong>ve</strong>nen bireyler olabilmeleri için gereklidir. Öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin öz<br />
değerlendirme yapmalarına, bağımsız çalışmalarına, kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu almalarına,<br />
okuduklarını <strong>ve</strong> öğrendiklerini kendi bakış açıları ile değerlendirmelerine, kişisel görüş <strong>ve</strong> fikirlerini<br />
ifade edebilmelerine olanak sağlamak bu yeterlik <strong>ve</strong> becerilerin gelişiminde etkili olacaktır. Bu<br />
yeterlik <strong>ve</strong> becerilerin geliştirilmesinde, rol oynama, model alma, örnek olay incelemesi vb. yöntem<br />
<strong>ve</strong> teknikler kullanılabilir. Öğretim materyallerinde ilgili dönemde yaşayan insanların duygu, düşünce,<br />
deneyimlerini aktardıkları, tarihsel öneme sahip kişilerin kişisel özelliklerinin (liderlik, sorumluluk,<br />
yaratıcılık, kararlılık, girişimcilik, ileri görüşlülük vb.) <strong>ve</strong> özlü sözlerinin yer aldığı metinlerin analiz<br />
edilmesine olanak sağlayan çalışmalar yaptırılması empati becerisini geliştirecektir.<br />
Sosyal Yeterlikler<br />
Sosyal yeterlikler, grupla etkili şekilde çalışma, değişen ortam/durumlarla yapıcı şekilde<br />
başedebilme, farklı ortamlara uyum sağlama, yapıcı <strong>ve</strong> farklı kişilerle yapıcı iletişim kurma, liderlik gibi<br />
becerileri kapsamaktadır. Sosyal bağlamda, öğrencilerin sağlıklı ilişkiler kurabilmelerine <strong>ve</strong> sürdürebilmelerine,<br />
aile, toplum <strong>ve</strong> iş gücünün üyeleri olarak toplumsal rollerine hazırlanmalarını sağlarlar.<br />
Öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin grupla çalışmalarına olanak sağlanmalı, görgü<br />
kurallarına uygun iletişim kurmaları (etkili dinleme, söz kesmeme vb.), sorumluluklarını yerine getirmeleri<br />
konusunda teşvik edilmelidir. Örnek olay incelemeleri, eğitsel oyunlar, tartışma (çatışma <strong>ve</strong><br />
problem durumlarını değerlendirme <strong>ve</strong> yorumlama), rol oynama gibi yöntem <strong>ve</strong> teknikler bu yeterlik<br />
<strong>ve</strong> becerilerin geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Farklı toplumlara ait tarihsel olay <strong>ve</strong> olguların analiz<br />
edilmesine yönelik çalışmalar, öğrencilerin farklı toplumlara ait kültürel ögelere karşı farkındalık<br />
oluşturmaları, saygı duymaları, farklılıklara hoşgörü göstermeleri böylelikle çok kültürlü <strong>ve</strong> çok dilli<br />
dünyada aktif katılımcılar olmaları hususunda moti<strong>ve</strong> edecektir.<br />
7
Bilişsel Yeterlikler<br />
Tarihsel Düşünme<br />
Öğrencilerin geçmişteki olay, olgu, gelişme, kişi, yer <strong>ve</strong> ilişkilerin önemini kavramalarına,<br />
geçmişteki olay <strong>ve</strong> olguları güncel olaya <strong>ve</strong> olgularla ilişkilendirmelerine, geçmiş olay <strong>ve</strong> olguları<br />
oldukları zaman bağlamında analiz etmelerine, kronolojik akıl yürütmelerine olanak sağlayan<br />
alıştırmalara yer <strong>ve</strong>rilmesi bu becerinin gelişimine katkı sağlayacaktır.<br />
Neden-Sonuç İlişkisi Kurma<br />
Öğrencilerin tarihsel neden-sonuçlar arasındaki ilişkileri belirlemelerine, analiz etmelerine <strong>ve</strong><br />
değerlendirmelerine olanak sağlanması, bir olayın birden fazla sebep <strong>ve</strong> sonucu olabileceğini<br />
kavramaları açısından önemlidir.<br />
Değişim <strong>ve</strong> Sürekliliği Algılama<br />
Öğrencilerin geçmişteki değişimleri geçmişteki <strong>ve</strong> günümüzdeki farklı örneklerle<br />
karşılaştırmalarına olanak sağlayan örnek olay incelemeleri, metin (mektuplar, gazete haberleri,<br />
biyografiler vb.), görsel (fotoğraf, film, resim vb.) analizleri, becerinin geliştirilmesine katkı<br />
sağlayacaktır.<br />
Araştırma<br />
Bu becerinin geliştirilebilmesi için öğrenciler <strong>ve</strong>rilen ya da kendi seçtikleri bir konu hakkında<br />
araştırma yapmaları, uygun kaynakları (basılı <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya dijital) belirlemeleri, bu kaynakların <strong>ve</strong><br />
içeriklerinin geçerliliği <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilirliğini sorgulamaları, elde ettikleri bilgileri analiz etmeleri <strong>ve</strong> kendi<br />
belirledikleri yöntemle (rapor, powerpoint sunu vb.) sunmaları konusunda teşvik edilmelidirler.<br />
Bilişim Teknolojilerini Kullanma<br />
Öğrenciler bilgi edinme <strong>ve</strong> yönetme, bilgi oluşturma <strong>ve</strong> sunma, problem çözme, karar <strong>ve</strong>rme,<br />
iletişim, akıl yürütme <strong>ve</strong> yaratıcı ifade ile ilişkili görevlerle bilişim teknolojilerini kullanma yeterliklerini<br />
geliştirebilirler. Bu bakımdan öğrencilere tarihsel bilgileri dijital <strong>ve</strong> uzamsal teknolojileri kullanarak<br />
seçebilecekleri, değerlendirebilecekleri, paylaşabilecekleri iş birlikli <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya bireysel çalışmalara yer<br />
<strong>ve</strong>rilmelidir. Bu çalışmalar öncesinde bilişim teknolojilerini gü<strong>ve</strong>nli <strong>ve</strong> etkili kullanmaya yönelik<br />
düzenlemeler <strong>ve</strong> siber gü<strong>ve</strong>nlik kuralları hakkında bilgi <strong>ve</strong>rilmeli, öğrenciler medyada yer alan<br />
bilgilerin geçerliliğini <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilirliğini sorgulamaları için teşvik edilmelidir. Bu öğrencilerin medya<br />
okuryazarlığı yeterliğini edinmelerine yardımcı olacaktır.<br />
Eleştirel Düşünme<br />
Eleştirel düşünme; argüman geliştirme, argümanı kanıtlarla destekleme, mantıklı sonuçlar<br />
çıkarma, problemleri çözmek için bilgiyi kullanabilme, genelleme yapma <strong>ve</strong> değerlendirme ile<br />
ilişkilidir. Öğrencilerin düşünceleri destekleyen kanıt <strong>ve</strong> nedenleri belirlemelerine, gerçekler <strong>ve</strong><br />
8
iddialar arasındaki farklılığı ayırt etmelerine, ilgili <strong>ve</strong> ilgisiz bilgileri ayırt etmelerine, ön yargıları,<br />
tutarsız yargıları <strong>ve</strong> bilişsel hataları belirlemelerine olanak sağlayan çalışmalara yer <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Yaratıcı Düşünme<br />
Yaratıcı düşünme belirli bir durumla ilgili yeni fikirler geliştirme, uygulama, mevcut durumları<br />
yeni bir gözle görme, alternatif açıklamaları belirleme <strong>ve</strong> yeni ilişkiler kurabilme ile ilişkilidir.<br />
Öğrencilere tarihsel konular <strong>ve</strong> bunların günümüzle olan ilişkilerine ilişkin bilgileri edinmeleri, düzenlemeleri<br />
<strong>ve</strong> analiz ederek farklı yollarla sunmaları (afiş hazırlama, sunum hazırlama, broşür hazırlama,<br />
rapor yazma, komposizyon yazma, proje oluşturma vb.) için fırsat sağlanmalıdır. Eleştirel <strong>ve</strong> yaratıcı<br />
düşünme becerileri kavram oluşturma ile yakından ilişkilidir. Fikirleri, nesneleri <strong>ve</strong> olayları<br />
karşılaştırma <strong>ve</strong> sınıflandırmayla ilgilidir. Kavram oluşturmayla ilişkili aktiviteler (grafik düzenleyiciler,<br />
sözlük oluşturma, şemalar vb.) bu becerinin kullanılmasına <strong>ve</strong> geliştirilmesine yardımcı olacaktır.<br />
Okuryazarlık<br />
Öğrenciler tarihsel bilgileri, kavramları <strong>ve</strong> fikirleri nasıl araştıracaklarını, analiz edeceklerini,<br />
sorgulayacaklarını, tartışabileceklerini <strong>ve</strong> ifade edebileceklerini öğrendiklerinde geliştirebileceklerdir.<br />
Tarih derslerinde öğrenciler, çok sayıda bilgilendirici <strong>ve</strong> kurgusal metinle karşı karşıya kalırlar.<br />
Bu metinler sıklıkla birincil <strong>ve</strong> ikincil kaynaklardan (belge, hatırat, argümanlar, zaman çizelgeleri,<br />
grafik, fotoğraf, harita, grafik, tablo vb.) referanslar <strong>ve</strong> alıntılarla desteklenir. Öğrenciler okudukları<br />
metinlerle dilin kullanımının duruma <strong>ve</strong> zamana göre çeşitlilik gösterdiğini fark eder, konuya özel kelimeleri,<br />
bakış açılarını, ilgili-ilgisiz bilgileri ayırt edebilir, neden-sonuç ilişkilerini, olay sıralamalarını,<br />
kişi <strong>ve</strong> yer tanımlamalarını, karşılaştırmalı ilişkileri tespit edebilir, kendileri bilgilendirici metinler<br />
oluşturabilirler. Ders kitaplarında yer alan konu anlatımları, okuma metinleri, alıntılar, haberler vb.<br />
bilgilendirici metinleri sorgulamaya teşvik edecek sorular sorulması <strong>ve</strong> yönlendirmeler yapılması<br />
öğrencilerin bu beceriyi geliştirmelerine olanak sağlayacaktır. Film, belgesel vb. izletilerek izlenen<br />
içeriğin analizinin <strong>ve</strong> bunlara ilişkin komposizyon çalışmalarının yaptırılması öğrenmeyi kalıcı hale<br />
getirecek <strong>ve</strong> okuryazarlık becerilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Tartışma etkinlikleri, eleştirel<br />
düşünmenin yanı sıra iletişim becerisinin geliştirilmesinde etkilidir, öğrencilere iş birlikli çalışma,<br />
heterojen gruplardan faydalanma, öğrendiklerini paylaşma imkanı sağlayacaktır.<br />
Medya Okuryazarlığı<br />
Gençlere yönelik yazılı, görsel <strong>ve</strong> elektronik kitle iletişim araçlarının çokluğu, öğrencilerin<br />
medya metinlerini anlama, eleştirel olarak yorumlama <strong>ve</strong> oluşturma becerilerinin geliştirilmesini<br />
önemli kılmaktadır. Öğrencilerin medya aracılığı ile güncel gelişmeleri takip ederken film, televizyon<br />
dizileri, dergi, gazete, reklam, fotoğraf, sanat eserleri <strong>ve</strong> WEB sitelerindeki kaynakları <strong>ve</strong> bu<br />
kaynaklardaki mesajları sorgulamalarını, kurgusal olayları gerçek olaylardan ayırt etmelerini<br />
9
gerektiren etkinlik <strong>ve</strong> çalışmalara yer <strong>ve</strong>rilmesi medya okuryazarlığı becerisinin geliştirilmesine katkı<br />
sağlayacaktır.<br />
Finansal Okuryazarlık<br />
Öğrencilerin; savaşlar öncesinde, sırasında <strong>ve</strong> sonrasında ekonomik faktörlerin ülkelerin<br />
yapılanmasındaki etkilerini analiz etmelerine <strong>ve</strong> araştırmalarına, çeşitli ekonomik olaylara,<br />
gelişmelere <strong>ve</strong>rdikleri tepkileri yorumlamalarına olanak sağlanması bu becerinin gelişmesine katkı<br />
sağlayacaktır.<br />
Uzamsal Beceriler<br />
Öğrencilerin tablo, grafik, resim, fotoğraf, şema vb. sunum tarzlarını kavramaları, bunlarda<br />
yer alan bilgileri analiz etmeleri <strong>ve</strong> yorumlamaları ile ilgilidir. Öğrencilerin bu tarz materyalleri<br />
değerlendirmelerine <strong>ve</strong> okuduklarını tablo, grafik, şema vb. şekilerde sunmalarını gerektiren<br />
çalışmalara yer <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
DEĞERLER<br />
Toplumsal kimliğin oluşması, toplumsal huzurun sağlanması, millî birlik <strong>ve</strong> beraberliğin<br />
kurulması açısından toplumu oluşturan bireylerin topluma ait millî, manevi <strong>ve</strong> kültürel değerleri<br />
benimsemeleri, özümsemeleri <strong>ve</strong> bunları tutum <strong>ve</strong> davranışa dönüştürerek eğitim, iş <strong>ve</strong> sosyal<br />
hayattaki ilişkilere yansıtmaları kişisel <strong>ve</strong> profesyonel başarının yanı sıra sosyal dayanışma için gittikçe<br />
artan bir öneme sahiptir. Bu bakımdan öğrencilerin kendi kültürel kimliklerini oluşturan temel<br />
değerleri <strong>ve</strong> özellikleri tanımlamaları, gözlemlemeleri <strong>ve</strong> analiz etmeleri sağlanmalıdır. Sürekli<br />
değişen, giderek çok kültürlü hale gelen dünyaya kendi kimliği <strong>ve</strong> kültürel mirasını koruyarak<br />
katılabilen bireyler yetiştirmek öğretim programının hedefleri arasındadır. Sorumlu vatandaşlar<br />
yetiştirmenin gereklerinin başında başta millî değerler olmak üzere evrensel <strong>ve</strong> demokratik değerlere<br />
sahip bireyler yetiştirilmesi gelmektedir. Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi,<br />
Türk kültürünün <strong>ve</strong> kurumlarının dayandığı ahlaki, sosyal, kültürel, estetik <strong>ve</strong> ekonomik değerlerin<br />
yanı sıra farklı grup <strong>ve</strong> kültürlerin değerlerini tanıtmada da önemli bir yer tutmaktadır.<br />
Değerler aktarılırken konu anlatımından ziyade öğrencinin akıl yürütme, sorgulama,<br />
araştırma, yorum yapma, ilişkilendirme <strong>ve</strong> değerlendirme becerilerini kullanabileceği çalışmalara yer<br />
<strong>ve</strong>rilmelidir. Öğrencilerin tarihsel olay <strong>ve</strong> olgularla ilgili ahlaki ikilemlerin yer aldığı metinleri<br />
okumalarına, çıkarımda bulunmalarını sağlayan soruları cevaplamalarına, tartışmalarına, kendi görüş<br />
<strong>ve</strong> düşüncelerini ifade etmelerine, bu ikilemlerin günümüze yansımalarını değerlendirmelerine olanak<br />
sağlayan çalışmalar yapılmalıdır.<br />
10
Öğrencilerin farklı toplumları <strong>ve</strong> kültürel grupları etkileyen gelişmeler <strong>ve</strong> olayları öğrenmeleri,<br />
kültürel bağımlılığın doğasını, sebep <strong>ve</strong> sonuçlarını kavramaları <strong>ve</strong> farklı kültürler hakkında bilgi sahibi<br />
olmaları tarihsel kavrayış <strong>ve</strong> empatiyi geliştirecektir. Öğrencilere tarihsel kaynaklarda yer alan kişi,<br />
olaylar <strong>ve</strong> metinler aracılığı ile hem kendi değerlerinin hem de uluslararası değerlerin sezdirilmesi <strong>ve</strong><br />
bunlara yönelik çalışmalara yer <strong>ve</strong>rilmesi, öğrencilerin farklı kültürel bilgi, inanç <strong>ve</strong> uygulamaları<br />
keşfetmelerini sağlayacaktır. Böylelikle kültürel çeşitliliğe saygı duymayı kolaylaştıracaktır. Kendini<br />
başkalarının yerine koyabilmeyi gerektiren rol oynama, drama vb. etkinlikler ise hoşgörü, sevgi <strong>ve</strong><br />
empati kurma becerisini arttıracaktır. Değerler hakkında yapılan çalışmalar günlük hayattan bağımsız<br />
olmamalıdır. Öğrencilere tarihsel olay, olgu <strong>ve</strong> kişiler aracılığıyla sezdirilen değerlerin günlük yaşama<br />
yansımalarını değerlendirmeleri, kendi hayatlarından örnekler <strong>ve</strong>rmeleri için fırsat sağlanmalıdır.<br />
Değerlerin aktarılmasında öğretmenin rol model olduğu öğrenme-öğretme süreci, olumlu his<br />
<strong>ve</strong> deneyimleri uyandıracak, öğrencilerin kendilerini anlamalarına yardımcı olacak, açık fikirliliği <strong>ve</strong><br />
sorgulamayı destekleyecek, değerlerin keşfedilmesine <strong>ve</strong> özümsenmesine, öğrencilerin değerlere<br />
ilişkin bilgilerini uygulamaya dönüştürebilmelerine olanak sağlayacak şekilde yapılandırılmalıdır.<br />
Değerlerin aktarılması <strong>ve</strong> özümsenmesi süreci sadece sınıf ortamı ile sınırlı olmamalıdır.<br />
İdareci, öğretmen, aile iş birliği ile okul <strong>ve</strong> aile ortamında değerlere ilişin farkındalık geliştirilmesine,<br />
rehberlik servislerinin düzenleyeceği aile eğitimleri ile <strong>ve</strong>lilerin bu sürece aktif katılımının sağlanması<br />
önemlidir.<br />
Öğrenme-öğretme sürecinde kullanılacak öğretim materyallerinde kazanımlarla ilişkilendirme<br />
yapılarak okuma parçalarına, özlü sözlere, bilim insanları <strong>ve</strong> tarihe mal olmuş kişilerin hayat<br />
hikâyelerine, karakter özelliklerine, değerleri yansıtan özel tasarlanmış görsellere yer <strong>ve</strong>rilerek<br />
öğrencilerin değerlere ilişkin farkındalık oluşturmaları sağlanmalıdır. Öğrencilerin bu materyalleri<br />
sorgulamalarının sağlanması ahlaki muhakeme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacaktır.<br />
Değerlere ilişkin bilgilerini, tutum <strong>ve</strong> davranışa dönüştürmeleri <strong>ve</strong> yaşamlarının diğer alanlarına<br />
aktarabilmeleri için öğrencilere düzenli <strong>ve</strong> yapıcı geri bildirimler <strong>ve</strong>rilerek moti<strong>ve</strong> edilmelidirler. Bu<br />
ders ile öğrencilere kazandırılması hedeflenen değerler <strong>ve</strong>rilirken geniş bir bakış açısı benimsenmelidir.<br />
Bu değerler öğrencilere aktarılırken kazanımların içerik boyutu ile ilişkilendirilerek<br />
<strong>ve</strong>rilmelidir. Konudan kopuk bir şekilde <strong>ve</strong>rilen değerlerin özümsenmesi zor olacak, anlamlılığını <strong>ve</strong><br />
kalıcılığını yitirecektir.<br />
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI<br />
Öğrenme-öğretme sürecinin ayrılmaz bir parçası olan ölçme <strong>ve</strong> değerlendirme sürekli,<br />
otantik <strong>ve</strong> anlamlı olmalıdır. Öğrencilerin bilgi, beceri <strong>ve</strong> tutumları edinip edinmediklerini <strong>ve</strong> ne<br />
11
oranda edindiklerini farklı zamanlarda, farklı bağlamlarda <strong>ve</strong> farklı yollarla gözlemlemlemeye olanak<br />
sağlamalıdır. Eski <strong>ve</strong> yeni bilgilerin birleştirilmesini, diğer disiplinlerle <strong>ve</strong> günlük yaşamla ilişkilendirme<br />
yapılmasını gerektirmelidir. Gelişimsel <strong>ve</strong> kültürel olarak uygun olmalıdır. Sadece ham bilginin değil,<br />
sürecin, tutum <strong>ve</strong> değerlerin değerlendirilmesine de olanak sağlamalıdır. Öğrencileri üst düzey bilişsel<br />
becerileri kullanmaya teşvik edici olmalı, öğrencilerin kendi sınırlarını zorlamaları için moti<strong>ve</strong><br />
etmelidir.<br />
Öğrenme-öğretme sürecinde kullanılacak ölçme araçları <strong>ve</strong> değerlendirme yaklaşımları<br />
öğretim programı kazanımlarının temsil ettiği bilişsel düzey <strong>ve</strong> kullanılma amacı ile tutarlı olmalıdır.<br />
Bilişsel becerilerin ölçülmesinde kullanılacak yazılı sınavlarda; yorum yapma, eleştirel düşünme, yazma,<br />
kanıt <strong>ve</strong> bilgiyi değerlendirme, akıl yürütme, yargıda bulunma, sorgulama becerilerinin<br />
yordanmasına olanak sağlayacak şekilde yapılandırılmış çoktan seçmeli <strong>ve</strong> açık uçlu kısa cevaplı, uzun<br />
cevaplı) madde türlerine yer <strong>ve</strong>rilmelidir. Yazılı sınavlar yapılandırılırken bir öncüle {konuyla ilgili<br />
okuma metinlerinden alıntılar, örnek olaylar, analojiler, gerçek yaşam durumlarına ilişkin gazete <strong>ve</strong><br />
dergi haberleri, görseller (karikatür, fotoğraf, resim vb.), grafik düzenleyiciler (kavram haritaları,<br />
şema, zihin haritaları), tablo <strong>ve</strong> grafikler} bağlı, öğrencilerin çıkarımda bulunma, eleştirel düşünme,<br />
analiz etme, görsel okuma, okuduğunu anlama <strong>ve</strong> uzamsal becerilerinin yordanmasına olanak<br />
sağlayacak maddelere yer <strong>ve</strong>rilmelidir. Hazırlanan sorular sadece konu ya da kelime bilgisinin değil,<br />
becerilerin yordanmasına yönelik olmalıdır.<br />
Bilişsel, duyuşsal <strong>ve</strong> psikomotor becerilerin değerlendirilmesinde bireysel <strong>ve</strong>ya grup çalışması<br />
şeklinde düzenlenmiş performans çalışmaları <strong>ve</strong> projelerden yararlanılabilir. Bunlar yapılandırılırken<br />
<strong>ve</strong>rilen görevlerin, gerçek yaşam durumlarıyla <strong>ve</strong> diğer disiplinlerle ilişkilendirme yapılmasına,<br />
öğrencilerin daha üst öğrenim kurumlarında <strong>ve</strong> sonraki yaşantılarında kullanabilecekleri yazılı <strong>ve</strong> sözlü<br />
iletişim, araştırma yapma, sunum yapma, rapor hazırlama, kaynak kullanma gibi becerilerini<br />
geliştirmeye teşvik edici olmasına dikkat edilmelidir. Duyuşsal <strong>ve</strong> psikomotor becerilerin<br />
değerlendirilmesinde ise dereceli puanlama anahtarı <strong>ve</strong> derecelendirme ölçeği şeklinde tasarlanmış<br />
gözlem formlarından yararlanılabilir. Bu formlarda öğrencilerin derse katılım, sorumluluk, takım<br />
çalışması, iletişim gibi tutum <strong>ve</strong> sosyal yeterliklere ilişkin ölçütlere yer <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Değerlendirme sonrasında öğrencilere <strong>ve</strong>rilen sürekli, zamanında <strong>ve</strong> yapıcı geri bildirimler<br />
kendi performanslarının, güçlü <strong>ve</strong> zayıf yanlarının <strong>ve</strong> öğrenmelerinin farkına varmalarını <strong>ve</strong><br />
geliştirmek için çaba sarf etmelerini sağlayacaktır. Öğretim Programı uygulanırken aşağıda yer alan<br />
hususlar göz önünde bulundurulmalıdır.<br />
12
UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR<br />
1. Bilgi, beceri, kavram öğretimi <strong>ve</strong> dersin devamlılığı ile öğrencinin hazır bulunuşluk<br />
düzeyinin dikkate alınması açısından 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi<br />
Öğretim Programı ile 9 <strong>ve</strong> 11. sınıf Tarih Dersi Öğretim Programları incelenmelidir.<br />
2. Birinci ünitenin kazanımlarına geçilmeden önce Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong><br />
<strong>Atatürkçülük</strong> dersinin önemi <strong>ve</strong> amacı üzerinde durulmalıdır.<br />
3. 9. sınıf Tarih Dersi “Tarih <strong>ve</strong> Tarih Okuryazarlığı” ünitesinde yer alan kazanımlar tarih<br />
metodolojisi ile ilgilidir. Öğrencilerin bu ünitede kazandığı bilgi <strong>ve</strong> becerileri, Türkiye Cumhuriyeti<br />
<strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersinde de kullanmaları sağlanmalıdır.<br />
4. Tarih biliminin diğer bilimlerle ilişkisi ilgili ünitelerde vurgulanmalıdır.<br />
5. Ünite kazanımlarının sıralanışında genel olarak kronoloji esas alınmıştır. Ünite içeriği<br />
sebep-sonuç ilişkisine dayalı kronolojik sıralama, bütüncül bakış açısı, değişim <strong>ve</strong> süreklilik ile tarihî<br />
algıyı <strong>ve</strong>rebilecek şekilde düzenlenmiştir. Bu bakımdan kazanımların sıralamasında değişiklik<br />
yapılmamalıdır.<br />
6. Ders işlenişlerinde <strong>ve</strong> uygulamalarda medeniyetlerin <strong>ve</strong> kültürlerin oluşumunda kadın <strong>ve</strong><br />
erkeğin katkısına <strong>ve</strong> tarihin öznesinin “insan” olduğuna dikkat edilmelidir.<br />
7. Öğrencilerin tarihî olayları eş zamanlı olarak (senkronik) algılamalarını sağlamak amacıyla<br />
harita, tarih şeridi vb. materyallerden yararlanılmalıdır.<br />
8. Ders işlenişinde <strong>ve</strong> uygulamalar planlanırken inceleme gezilerine önem <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Kurtuluş Müzesi, Cumhuriyet Müzesi, Devlet Mezarlığı Müzesi, Atatürk evleri, Savaş meydanları, anıt<br />
heykeller, Anıtkabir vb. yerlere gerçek <strong>ve</strong> sanal ortamda geziler düzenlenebilir. Bu gezilerin her<br />
aşaması planlanmalı, çalışma kâğıtları hazırlanmalı <strong>ve</strong> değerlendirilmelidir.<br />
9. Önemli tarihsel sorunlar genellikle değer yüklü olduğu için, alınan sosyal önlemlere ahlaki<br />
değerlerin etkisini düşünmek için fırsatlar yaratır. Geçmişteki iyi uygulamaların (darüşşifa, darülaceze,<br />
vakıflar vb.) arkasındaki ahlaki düşünce öğrencilere sezdirilmelidir.<br />
10. Tarihsel araştırma yöntemini içeren uygulamalar yapılırken imkânlar doğrultusunda<br />
kütüphane, Genel Ağ vb. kaynaklardan yararlanma konusunda öğrenci yönlendirilmelidir.<br />
11. Metinlerde <strong>ve</strong>rilen bilgileri açıklamak, görsel hâle getirmek <strong>ve</strong> somutlaştırmak amacıyla<br />
tarih haritalarında sunulan <strong>ve</strong>riler, çeşitli grafiklerde <strong>ve</strong>rilen görsel, matematiksel bilgiler <strong>ve</strong> tarihsel<br />
fotoğraflar, siyasi karikatürler, temsili resimler <strong>ve</strong> mimari çizimler gibi farklı görsel materyaller<br />
üzerinde çalışmak tarihsel metinleri kavramayı kolaylaştıracaktır. Uygulamalarda kullanılacak metin<br />
<strong>ve</strong> görsel materyaller (resim, fotoğraf, karikatür, afiş, gazete, dergi, film, belgesel vb.) öğrenci<br />
seviyesine uygun <strong>ve</strong> pedagojik olmalıdır.<br />
13
12. Biyografi çalışması yapılacak uygulamalar; biyografisi incelenen kişinin eğitimi,eserleri,<br />
faaliyetleri <strong>ve</strong> bu faaliyetlerin döneme etkisi ile yaşadığı dönemin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik<br />
özellikleri vb. konulara değinilmelidir. Biyografi çalışmalarında dönemin fikir, sanat, spor, müzik,<br />
edebiyat vb. alanlarında öne çıkan şahsiyetlerine de yer <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
13. Film izlenmesi uygulamalarında; ders saatleri göz önünde bulundurulmalı, kazanımın<br />
içeriğine uygun filmin belli bölümleri ders işlenirken kullanılmalıdır.<br />
14. Millî Mücadele <strong>ve</strong> sonrasındaki dönemler için yerel tarih ile ilgili araştırma görevleri<br />
<strong>ve</strong>rerek öğrencilerin yerel tarihi <strong>ve</strong> yakın geçmişi ulusal tarih ile ilişkilendirmesi sağlanmalı, bu yolla<br />
millî bilinç <strong>ve</strong> tarih duyarlılığı oluşturmaya çalışılmalıdır.<br />
15. Dersin işlenişinde <strong>ve</strong> uygulamalarda görsel iletişim araçlarına yer <strong>ve</strong>rilmeli; slayt,<br />
bilgisayar, televizyon, etkileşimli tahta, Genel Ağ, EBA vb. etkin olarak kullanılmalıdır. Kazanımlarla<br />
ilgili belgesellerden, filmlerden vb. yararlanılmalıdır. Teknolojik araç <strong>ve</strong> gereçler kullanılırken gizlilik,<br />
bütünlük <strong>ve</strong> erişilebilirlik göz önüne alınmalı <strong>ve</strong> Genel Ağın gü<strong>ve</strong>nli kullanımı konusunda gerekli<br />
uyarılar yapılmalı <strong>ve</strong> tedbirler alınmalıdır. Casus yazılımlar <strong>ve</strong>ya kimlik bilgilerinin çalınması <strong>ve</strong><br />
kullanılmaya çalışılması gibi risklerle karşı karşıya kalmamak için güncel antivirüs yazılımı kullanma,<br />
kişisel gü<strong>ve</strong>nlik duvarı kullanımı, işletim sistemleri güncellemeleri gibi gü<strong>ve</strong>nlik yazılımları kullanılarak<br />
gü<strong>ve</strong>nlik önlemleri alınmalıdır. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen dijital kaynakların kullanımı<br />
ile ilgili kurallara uyulmalıdır. Dijital kaynakların, özellikle Genel Ağdan indirilerek kullanılan materyallerin<br />
kullanımında intihal yapılmamalı, etik kurallara, telif haklarına riayet edilmelidir. Öğrencilerin<br />
buna riayet etmesi sağlanmalıdır.<br />
16. Öğretim materyali hazırlama <strong>ve</strong> derse hazırlıklı gelmenin öğretmenin asli görevleri<br />
arasında olduğu unutulmamalıdır. Öğretmenler, tarih dersi ile ilgili bilgi, beceri, değer <strong>ve</strong> tutumları<br />
öğrencilerine kazandırırken sadece ders kitaplarına bağlı kalmamalıdırlar. Sınıf düzeyi, öğrencilerin<br />
ilgi, hazır bulunuşluk düzeyleri, öğrenme stilleri gibi unsurları göz önünde bulundurarak kazanımlarla<br />
tutarlı olacak şekilde öğretim materyalleri (bilgi notu, sunum, etkinlik, çalışma kağıtları, proje, okuma<br />
parçaları vb.) yapılandırmalı <strong>ve</strong> kullanmalıdırlar. Öğretim materyalleri hazırlanırken zümre öğretmenleri<br />
<strong>ve</strong> diğer disiplinlerin öğretmenleriyle iş birliği yapılmalıdır.<br />
14
Ders Kitabı Yazımında Dikkat Edilecek Hususlar<br />
1. Devletimizin temellerini oluşturan Türk devletleri <strong>ve</strong> yöneticileri hakkında karalayıcı,<br />
küçümseyici, öznel değerlendirme <strong>ve</strong> ifadelerden kaçınılmalıdır.<br />
2. Ders kitabında öğrencinin konu ile ilgili, ilgisini çekecek kısa tarih bilgilerine, dünyada eş<br />
zamanlı olarak yaşanan olaylara, tarihsel figürlerin biyografilerine bilgi notu şeklinde yer <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Bilgi notları ilgili konunun içerisinde kronolojiye uygun olarak <strong>ve</strong>rilmelidir. Konu anlatımında bilgi<br />
notlarına ilişkin yönlendirmeler yapılmalıdır.<br />
3. Öğretmen <strong>ve</strong> öğrenciyi yönlendirecek kamuya ait Genel Ağ sitelerinin adresleri <strong>ve</strong> içerikleri<br />
belirtilmelidir.<br />
4. Kitap yazılırken alanın temel kaynakları kullanılmalı, alana ilişkin terimler <strong>ve</strong> bilgiler doğru<br />
<strong>ve</strong> yerinde belirtilmeli <strong>ve</strong> güncel gelişmeler kitaba yansıtılmalıdır. Kanıt kullanılırken birinci elden<br />
kaynaklar esas alınmalıdır.<br />
5. Kitap yazımında dönemine uygun tarihî kavramlar kullanılmalı, genel anlatım ise sade <strong>ve</strong><br />
anlaşılır olmalı, kurgu metinler oluşturulurken anakronizme düşülmemelidir.<br />
6. Anlatılan konular gü<strong>ve</strong>nilir kaynaklardan alınan görsellerle desteklenmeli, görsellerin<br />
içerikle uyumlu olmasına, kaynağının belirtilmesine, basit çizimlerden kaçınılmasına, yüksek<br />
çözünürlüklü olmasına dikkat edilmeli, ana metni <strong>ve</strong> bilgiyi gölgeleyecek aşırı kullanımdan<br />
kaçınılmalıdır.<br />
7. Ünite sonunda ünitede işlenen temel kavramlar <strong>ve</strong> konu özetinin yer aldığı bir bölüm<br />
oluşturulmalıdır.<br />
8. Kullanılacak metin <strong>ve</strong> görsel malzemeler (belge, <strong>ve</strong>sîka, resim, fotoğraf, karikatür, gazete,<br />
dergi vb.) öğrenci seviyesine uygun anlaşılır <strong>ve</strong> pedagojik olmalıdır.<br />
9. Öğretim programında, kazanım <strong>ve</strong> açıklamaları ile doğrudan <strong>ve</strong> dolaylı ilişki kurulabilecek<br />
millî, manevi, evrensel değerlere <strong>ve</strong> örnek konu başlıklarına yer <strong>ve</strong>rilmiştir. Ders kitaplarında bu<br />
değerler <strong>ve</strong> örnek konu başlıklarına öğrencilerin dikkatini çekmek, öğrencilerin değerlere ilişkin<br />
farkındalıklarını arttırmak amacıyla okuma parçaları, anekdotlar, örnek şahsiyetlere ait özlü sözler vb.<br />
metinlere, bunları tutuma dönüştürmelerine katkı sağlayacak etkinlik <strong>ve</strong> araştırma çalışmalarına yer<br />
<strong>ve</strong>rilmesi önemlidir. Kazanımların içerik boyutundan kopuk olmamak kaydıyla farklı değer <strong>ve</strong> bu<br />
değerlerle ilişkili konu başlıklarına da yer <strong>ve</strong>rilebilir.<br />
15
Ünite, Kazanım Sayısı <strong>ve</strong> Süre Tablosu<br />
Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> <strong>ve</strong> <strong>Atatürkçülük</strong> Dersi Öğretim Programı’nda yer alan<br />
üniteler, kazanım sayıları <strong>ve</strong> kazanımların işlenişine ayrılacak ortalama süre aşağıda belirtilmiştir.<br />
Ünite<br />
Ünite Adı<br />
Kazanım Süre/ Oran (%)<br />
No.<br />
Sayısı Ders saati<br />
1 20. Yüzyılın Başlarında Osmanlı Devleti <strong>ve</strong> Mustafa Kemal 3 8 11<br />
2 Mi̇llî Mücadele’niṅ Hazırlık Dönemi 4 12 17<br />
3 İsti̇klal Harbi̇’nde Cepheler 7 10 14<br />
4 Türk Iṇkılabı 12 13 19<br />
5 <strong>Atatürkçülük</strong> <strong>ve</strong> Atatürk İlkeleri 7 7 10<br />
6 Atatürk Dönemi̇Türk Dış Poli̇tikası 3 4 5<br />
7 Atatürk’ün Ölümü <strong>ve</strong> 1950’Ye Kadar Türkiẏe 3 5 7<br />
8 1950-2016 Yılları Arasında Türkiẏe 5 13 17<br />
TOPLAM 42 72 100<br />
PROGRAMIN YAPISI<br />
Ünite temelli yaklaşımla hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti <strong>İnkılap</strong> <strong>Tarihi</strong> Dersi Öğretim<br />
Programı’nın yapısı <strong>ve</strong> yapıya ilişkin açıklamalar şematik olarak sunulmuştur.<br />
Ünite Adı<br />
Ünite Açıklaması<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
16<br />
Ünite No.<br />
Kazanım No.<br />
Değerler<br />
Ünite işlenirken<br />
parantez içinde<br />
belirtilen kazanımlarla<br />
ilişkilendirilerek<br />
öğrencilerde farkındalık<br />
oluşturulması<br />
amaçlanan değerlerdir.<br />
Ünitenin işlenişi<br />
sürecinde konularla <strong>ve</strong><br />
kazanımlarla<br />
ilişkilendirilerek farklı<br />
değerlere de yer<br />
<strong>ve</strong>rilebilir.<br />
Öğretim Materyalleri<br />
Ünitenin işlenişi sürecinde kullanılacak<br />
öğretim materyalleri <strong>ve</strong> bilişim teknolojileri<br />
araç <strong>ve</strong> yöntemlerine ilişkin açıklamalardır. Bu<br />
materyaller işleniş sırasında öğretmen<br />
tarafından hazırlanacak ya da belirlenecek<br />
yöntem <strong>ve</strong> uygulamalarla çeşitlendirilebilir.<br />
Kazanım<br />
Öğrencilerin ünitenin<br />
işlenişi sonrasında<br />
ulaşmaları<br />
hedeflenen bilgi <strong>ve</strong><br />
beceri düzeyini ifade<br />
eden öğrenme<br />
çıktısıdır.<br />
Kazanım Açıklaması<br />
Kazanımın içerik boyutuna<br />
ilişkin<br />
konu sınırlılıklarını,<br />
kazanımların işlenişi<br />
sırasında dikkat edilmesi<br />
gereken hususları, etkinlik<br />
<strong>ve</strong> işleniş sırasında<br />
kullanılabilecek yöntem<br />
<strong>ve</strong> uygulamalara ilişkin<br />
açıklamalardır.
1. ÜNİTE<br />
20. YÜZYILIN BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ VE MUSTAFA KEMAL<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede Mustafa Kemal’in fikir hayatının oluşumu, 20. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin durumu<br />
<strong>ve</strong> I. Dünya Savaşı konularına yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Meşrutiyet, inkılap, ihtilal, tehcir, itilaf, ittifak<br />
Kazanımlar <strong>ve</strong> Açıklamaları<br />
1.1. II. Meşrutiyetten I. Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı Devleti’nde meydana gelen gelişmeleri siyasi,<br />
sosyal, ekonomik <strong>ve</strong> kültürel açıdan değerlendirir.<br />
a) II. Meşrutiyet’in ilanı, 31 Mart Olayı, Trablusgarp Savaşı <strong>ve</strong> Balkan Savaşları’nın sebep <strong>ve</strong><br />
sonuçları üzerinde durulur.<br />
b) II. Meşrutiyet döneminde çok partili siyasi hayatın başladığı vurgulanır.<br />
c)1913 Bâb-ı Âli Baskını ile gerçekleştirilen askerî darbenin Osmanlının son dönemindeki rolü<br />
üzerinde durulur. Modern Türk siyasi tarihinin ilk kanlı darbesi, darbelerin miladı gibi isimlerle<br />
anılan Bâb-ı Âli Baskını, Türkiye Cumhuriyeti'nde de süren bir darbe geleneğinin başlangıcı olarak<br />
kabul edildiği vurgulanır.<br />
c) Balkan Savaşları’nın Osmanlı toplum yapısına etkilerine değinilir.<br />
ç) Osmanlı Devleti’nin dağılmasını önlemeye yönelik fikir akımlarının karşılaştırılması sağlanır.<br />
d) Duyunuumumiye’den hareketle Osmanlı Devleti’nin son dönemlerindeki mali yapısına değinilir.<br />
e) Öğrencilerin II. Meşrutiyetten I. Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı Devleti’nde meydana gelen<br />
değişmelerin sebep <strong>ve</strong> sonuçlarını belirttikleri sebep-sonuç diyagramı <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya tarih şeridi<br />
hazırlamaları sağlanır.<br />
1.2. Mustafa Kemal’in aldığı eğitimin <strong>ve</strong> askerî görevlerin fikir hayatının oluşmasına etkilerini açıklar.<br />
a) Mustafa Kemal’in ailesinin, doğduğu şehrin, okuduğu okulların, Fransız İhtilali ile ortaya çıkan<br />
fikirlerin, okuduğu yazarların <strong>ve</strong> düşünürlerin yaşadığı şehirlerin onun eğitim <strong>ve</strong> fikir hayatına<br />
etkileri üzerinde durulur.<br />
b) Mustafa Kemal’in 5. <strong>ve</strong> 3. Ordularda aldığı vazifelere değinilir.<br />
1.3. I. Dünya Savaşı sürecinde Osmanlı Devleti’nin durumunu siyasi askerî <strong>ve</strong> sosyal açıdan değerlendirir.<br />
a) I. Dünya Savaşı’nın sebepleri <strong>ve</strong> Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesinin gerekçeleri üzerinde durulur.<br />
b) Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler haritalar üzerinden ele alınır.<br />
c)Çanakkale cephesi <strong>ve</strong> Sarıkamış Harekâtı’nın önemi üzerinde durulur.<br />
17
ç) Gizli antlaşmalara yer <strong>ve</strong>rilir. Ayrıca Syces-Picot <strong>ve</strong> Mc Mahon Antlaşmaları <strong>ve</strong> bunların<br />
günümüze yansımalarına değinilir.<br />
d) 1915 olayları ile Ermeni Tehciri’ne ilişkin kanıtlara yer <strong>ve</strong>rilerek bu olayların günümüze<br />
yansımalarına ilişkin çıkarımda bulunulması sağlanır.<br />
e) Kut’ül Amare <strong>ve</strong> Medine Müdafaası’nın önemi vurgulanır.<br />
f) Öğrencilerinin Çanakkale Cephesi’nde şehit olmasından dolayı mezun <strong>ve</strong>remeyen okullara<br />
değinilir. Mustafa Kemal’in Çanakkale Cephesi’ndeki rolüne değinilirken bu cephede etkin görev<br />
alan diğer komutanlar da tanıtılır.<br />
g) Savaş Anadolu’sunda halkın durumu, yaşanan sıkıntılar, kıtlık <strong>ve</strong> hastalıklar, ailelerin yaşadığı<br />
dramlar, askere giden gençlere yönelik ağıt <strong>ve</strong> türküler üzerinde durulur. Konu ile ilgili belgesel<br />
<strong>ve</strong> filmler izletilir.<br />
Değerler<br />
Vatanse<strong>ve</strong>rlik (kzm. 1.3), fedakarlık (kzm. 1.3), sorumluluk (kzm. 1.3), onurluluk (kzm.1.3), dayanışma<br />
(kzm.1.3), ülke sevgisi, kahramanlık (kzm.1.3)<br />
Öğretim Materyalleri<br />
a) Harita: kzm. 1.3 (Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler)<br />
b) Döneme ait kanıtlar (belgeler, gazete <strong>ve</strong> dergi haberi, hatırat vb.): kzm.1.3 (Ermeni Tehciri)<br />
c) wise mapping, bubble.us <strong>ve</strong>ya mind 42: kzm.1.2 (sebep-sonuç diyagramı)<br />
d) Belgesel <strong>ve</strong> filmler: kzm.1.1, kzm.1.3<br />
2. ÜNİTE<br />
MİLLÎ MÜCADELE’NİN HAZIRLIK DÖNEMİ<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede öğrencilerin Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sonrasında yurdun işgali<br />
karşısında Türk milletinin Mustafa Kemal’in öncülüğünde birlik <strong>ve</strong> beraberlik içinde teşkilatlanması <strong>ve</strong><br />
Sevr Antlaşması’nın uygulanamayacağını dünyaya ilan ettiğini kavramaları amaçlanmaktadır.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Kuvâyımillîye, Misakımillî, genelge, kongre, istiklal mahkemeleri<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamaları<br />
2.1. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasından Kuvayımillîye hareketinin başlamasına kadar<br />
olan süreçteki gelişmeleri açıklar.<br />
a) Mondros Ateşkes Antlaşması <strong>ve</strong> bu Antlaşmanın uygulanması üzerinde durulur.<br />
18
) Mondros Ateşkes Antlaşması’na karşı İstanbul Hükümeti’nin, Mustafa Kemal’in <strong>ve</strong> halkın<br />
tutum <strong>ve</strong> tepkisi üzerinde durulur.<br />
c) Paris Barış Konferansı’na değinilir.<br />
ç) İtilaf Devletleri’yle İttifak Devletleri’nin imzaladığı barış anlaşmalarının genel esasları <strong>ve</strong>rilir.<br />
d) İtilaf Devletleri’nin işgal <strong>ve</strong> uygulamalarıyla Wilson İlkeleri arasındaki çelişkiye değinilir.<br />
e) Mustafa Kemal’in kişilik özellikleri <strong>ve</strong> özlü sözlerine yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
2.2. Kuvâyımillîye hareketinin oluşumundan TBMM’nin açılışına kadar olan süreçte meydana gelen<br />
gelişmeleri açıklar.<br />
a) İzmir’in işgali <strong>ve</strong> işgale tepki olarak meydana gelen gelişmelere değinilir.<br />
b) Millî cemiyetler <strong>ve</strong> millî varlığa düşman cemiyetler üzerinde durulur.<br />
c) Millî Mücadele sürecinde Pontus Meselesi üzerinde durulur.<br />
ç) Mustafa Kemal’in İstanbul’daki faaliyetleri <strong>ve</strong> Samsun’a çıkışının gerekçeleri vurgulanır.<br />
d) Havza <strong>ve</strong> Amasya genelgelerinin, yerel kongrelerin, Erzurum <strong>ve</strong> Sivas kongrelerinin, millî<br />
hâkimiyet <strong>ve</strong> millî birliğin sağlanması açısından önemi vurgulanır.<br />
e) Amiral Bristol <strong>ve</strong> General Harbord raporları üzerinden işgallerin haksızlığına değinilir.<br />
f) Kadınların Millî Mücadele sürecine katkıları ele alınır.<br />
g) Amasya Görüşmeleri’ne değinilir.<br />
h) Misakımillî kararları <strong>ve</strong> önemi üzerinde durulur.<br />
ı) Öğrencilerin, bireysel ya da grup olarak, Millî Mücadele’ye katkı sağlayan kişiler hakkında<br />
araştırma yapmaları, topladıkları bilgilerden yararlanarak bu kişileri kısaca tanıtan poster<br />
hazırlamaları <strong>ve</strong> sunmaları sağlanır.<br />
2.3. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılış sürecini <strong>ve</strong> sonrasında meydana gelen olayları açıklar.<br />
a) TBMM’nin açılış gerekçeleri vurgulanır.<br />
b) I. TBMM’de aktif görev yapmış farklı görüşlere sahip millet<strong>ve</strong>killerinin, aynı amaç<br />
doğrultusunda bir araya geldikleri vurgulanır.<br />
c) I. TBMM’nin genel özelliklerine değinilir.<br />
c) TBMM’ye karşı ayaklanmalar <strong>ve</strong> ayaklanmaların bastırılması için alınan tedbirlere değinilir.<br />
ç) İstiklal Mahkemeleri’nin kuruluş gerekçeleri, işleyişi <strong>ve</strong> bu mahkemelere getirilen eleştirilere<br />
farklı kaynak <strong>ve</strong> görüşlerden alıntılar yapılarak yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
d) Anadolu Ajansı’nın kurulmasına <strong>ve</strong> diğer basın faaliyetlerine değinilir.<br />
19
2.4. Sevr Antlaşması’nı Millî Mücadele sürecine etkileri açısından değerlendirir.<br />
a ) Sevr Antlaşması’nın amacı <strong>ve</strong> önemi üzerinde durulur.<br />
b) Sevr Antlaşması’nın Millî Mücadelenin başlamasına etki eden maddeleri üzerinde durulur.<br />
c) Sevr Antlaşması’na karşı İstanbul Hükûmeti’nin, Mustafa Kemal’in <strong>ve</strong> Türk milletinin tutumu<br />
üzerinde durulur.<br />
ç) Sevr Antlaşması’nı diğer ittifak devletleri ile imzalanan barış anlaşmaları ile karşılaştırması sağlanır.<br />
Değerler<br />
Vatanse<strong>ve</strong>rlik (kzm.2.1), kararlılık (kzm.2.1), ileri görüşlülük (kzm.2.1), azim (kzm. 2.1), duyarlılık (kzm.<br />
2.2), eşitlik (kzm.2.2), cesaret (kzm.2.2), dayanışma (kzm.2.3), millî birlik <strong>ve</strong> beraberlik (kzm.2.3)<br />
Öğretim Materyalleri<br />
a) Haritalar: kzm.2.1, kzm. 2.1 (Mondros Ateşkes Antlaşması’nın uygulanmasına ilişkin harita),<br />
kzm.2.4, kzm.2.5<br />
b) Döneme ait kanıtlar (belge, gazete, dergi, hatırat vb.): kzm.2.1, kzm.2.2, kzm.2.3, kzm.2.4<br />
c) Belgesel <strong>ve</strong> film: kzm.2.4<br />
d) Google slayt (işbirlikli) <strong>ve</strong>ya powerpoint: kzm.2.2<br />
3. ÜNİTE<br />
İSTİKLAL HARBİ’NDE CEPHELER<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede İstiklal Harbi’nde Türk milletinin düşmana karşı <strong>ve</strong>rdiği onurlu mücadele sonucu<br />
vatanını düşman işgalinden kurtarması, askerî zaferin ardından siyasi zafer ile Türkiye’nin<br />
bağımsızlığını İtilaf Devletleri’ne kabul ettirmesi konularına yer <strong>ve</strong>rilecektir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Tekalifimillîye Emirleri, İstiklal Harbi, Millî Mücadele, Meydan Muharebesi, İstiklal Marşı,<br />
Teşkilatıesasiye Kanunu<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamaları<br />
3.1. Doğu <strong>ve</strong> Güney cephelerinde <strong>ve</strong>rilen mücadelelerin ülkemizin bağımsızlık sürecine katkısını<br />
değerlendirir.<br />
Doğu <strong>ve</strong> Güney Cepheleri <strong>ve</strong> bu cephelerde Türk milletinin elde ettiği askerî başarıların ulusal <strong>ve</strong><br />
uluslararası sonuçları üzerinde durulur.<br />
3.2. Düzenli ordunun kurulmasından Sakarya Meydan Muharebesi’ne kadar Batı Cephesinde<br />
meydana gelen olayları ülkemizin bağımsızlık sürecine katkıları açısından değerlendirir.<br />
a) Düzenli ordunun kurulmasının sebepleri üzerinde durulur.<br />
20
) Batı cephesinde elde edilen askerî başarıların uluslararası siyasi etkileri kronolojiye uygun<br />
olarak işlenir.<br />
c) Teşkilatıesasiye Kanunu’na (1921 Anayasası) değinilir.<br />
ç) Mehmet Akif Ersoy’un Millî Mücadele’deki yeri, İstiklal Marşı’nın kabulü <strong>ve</strong> önemi üzerinde durulur.<br />
d) Maarif Kongresi’nin düzenlenmesinin önemi vurgulanır.<br />
3.3. Millî Mücadele’nin iç <strong>ve</strong> dış ekonomik kaynaklarını açıklar.<br />
a) Tekalifimillîye Emirleri üzerinde durulur.<br />
b) İstiklal Harbi sürecinde dış ülkelerden gelen yardımlara değinilir.<br />
3.4. Sakarya Meydan Muharebesi <strong>ve</strong> Büyük Taarruz ’un Millî Mücadele’deki önemini açıklar.<br />
a) Mustafa Kemal’in Sakarya Meydan Muharebesi <strong>ve</strong> Büyük Taarruz’un kazanılmasındaki rolü<br />
vurgulanır.<br />
b) Millî Mücadele’nin sömürge altında yaşayan milletlere ilham kaynağı olduğu vurgulanır.<br />
3.5. Millî Mücadele sonucunda kazanılan diplomatik başarıları açıklar.<br />
a) Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın önemi vurgulanır.<br />
b) Lozan Konferansı’na da<strong>ve</strong>t sürecinde saltanatın kaldırılmasına <strong>ve</strong> bunun siyasi gerekçesine<br />
kısaca değinilir.<br />
c) Türkiye’nin bağımsız bir devlet olarak tanınmasında Lozan Barış Antlaşması’nın önemi vurgulanır.<br />
ç) Lozan Barış Antlaşması’nın maddeleri ile Sevr Antlaşması’nın maddelerinin karşılaştırılması sağlanır.<br />
d) Devletlerarası ilişkilerde askerî başarı kadar diplomatik başarının da önemi üzerinde durulur.<br />
3.6. Türk kadınının Kurtuluş Savaşı’na katkılarını açıklar.<br />
Halide Onbaşı, Nezahat Onbaşı, Şerife Bacı, Fatma Seher Erden, Halime Çavuş, Hafız Selman<br />
İzbeli, Gördesli Makbule, Çete Emir Ayşe, Tayyar Rahmiye’nin Kurtuluş Savaşı’na katkılarına <strong>ve</strong><br />
bu kahramanlarla ilgili anekdotlara yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
3.7. Kurtuluş Savaşı’nın gerçekleşmesinde önemli rol oynayanları açıklar.<br />
Kazım Karabekir, Fevzi Çakmak, İsmet İnönü, Rauf Orbay, Fahrettin Altay, Cevat Çobanlı ,Cafer<br />
Tayyar Eğilmez, Ali Fuat Cebesoy, Şahin Bey, Sütçü İmam vb. asker <strong>ve</strong> sivil kahramanlarla ilgili<br />
anekdotlara yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
Değerler<br />
21
Vatanse<strong>ve</strong>rlik (kzm. 3.1, 3.2), dayanışma (kzm.3.3), fedakarlık (kzm.3.2, 3.3-Tekalifimillîye kararları ile<br />
ilişkilendirilecektir-), bağımsızlık (kzm. 3.1, 3.2, 3.5), onur (kzm.3.2), sorumluluk (kzm.3.3-ülkeye karşı<br />
sorumluluk), sevgi (kzm.3.2-ülke <strong>ve</strong> bayrak sevgisi)<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
a) Belge, gazete, dergi, hatırat vb.: kzm.3.1, 3.2, 3.4<br />
b) Belgesel <strong>ve</strong> film: kzm.3.4<br />
c) Haritalar: kzm.3.5<br />
4. ÜNİTE<br />
TÜRK İNKILABI<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede saltanattan millî egemenliğe geçiş, Ankara’nın başkent oluşu, cumhuriyetin ilanı,<br />
laikliğin güçlendirilmesi, çok partili hayata geçiş denemeleri, hukuk, eğitim, sosyal hayat, ekonomi,<br />
sağlık, kadın hakları, kültür <strong>ve</strong> sanat alanında gerçekleştirilen inkılaplara yer <strong>ve</strong>rilecektir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Hilafet, Takririsükun Kanunu, medeni kanun, inkılap, kabotaj, millî egemenlik, millî kimlik, millî kültür,<br />
çağdaşlaşma, muasırlaşma, tevhiditedrisat, misakıiktisat<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamalar<br />
4.1. Saltanatın kaldırılmasını millî egemenlik açısından değerlendirir.<br />
a) Saltanatın kaldırılma gerekçelerine değinilir.<br />
b) Millî egemenliğin önemi üzerinde durulur.<br />
4.2. Ankara’nın başkent oluşunun gerekçelerini açıklar.<br />
4.3. Cumhuriyetin ilanının Türkiye’de demokrasinin gelişimine etkisini açıklar.<br />
a) Mustafa Kemal’in cumhurbaşkanı seçilmesi vurgulanır.<br />
b) Cumhuriyetin ilanı sürecine ilişkin kanıtlardan alıntılara yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
4.4. 3 Mart 1924 tarihinde kabul edilen kanunların siyasi <strong>ve</strong> sosyal hayata etkisini açıklar.<br />
Halifeliğin kaldırılması ile bunun yurt içi <strong>ve</strong> yurt dışındaki yansımaları vurgulanır.<br />
4.5. Cumhuriyetin ilk yıllarında çok partili hayata geçiş denemeleri sürecinde meydana gelen<br />
gelişmeleri demokratikleşme çabaları açısından değerlendirir.<br />
22
a) Çok partili hayata geçiş denemeleriyle ilgili farklı görüşlerin yer aldığı metinler üzerinden<br />
konunun tartışılması sağlanır.<br />
b) Atatürk’ün çok partili siyas hayata <strong>ve</strong>rdiği önem vurgulanır.<br />
c) Şeyh Sait İsyanı, Mustafa Kemal’e suikast girişimi <strong>ve</strong> Kubilay Olayı’nın siyasi sebep <strong>ve</strong> sonuçları<br />
<strong>ve</strong> meydana getirdiği değişim farklı kaynak <strong>ve</strong> yaklaşımlardan alıntılar kullanılarak vurgulanır.<br />
4.6. Hukuk alanında yapılan düzenlemelerin siyasi <strong>ve</strong> sosyal etkilerini açıklar.<br />
a) 1924 Anayasası üzerinde durulur.<br />
b) Medeni Kanun’un kabulüne ilişkin gerekçelere vurgu yapılır.<br />
c) Medeni Kanun’un Türk aile yapısı <strong>ve</strong> kadının toplumdaki yerinde meydana getirdiği değişimin<br />
tartışılması sağlanır.<br />
4.7. Eğitim alanında yapılan düzenlemeleri millî kimlik oluşturma <strong>ve</strong> çağdaşlaşma açısından<br />
değerlendirir.<br />
a) Tevhiditedrisat Kanunu üzerinde durulur.<br />
b) Harf İnkılabı, millet mekteplerinin açılması <strong>ve</strong> üni<strong>ve</strong>rsite reformu istatistiki <strong>ve</strong>rilerden<br />
yararlanılarak açıklanır.<br />
c) Atatürk’ün millî kültür, millî kimlik oluşturmak amacıyla öncülük ettiği dil <strong>ve</strong> tarih çalışmalarına<br />
yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
ç) Millî kimliğin korunmasının önemi üzerinde durulur.<br />
4.8. Sosyal hayatın düzenlenmesi amacıyla gerçekleştirilen inkılapları toplumun çağdaşlaşması<br />
açısından değerlendirir.<br />
a) Şapka Kanunu’nun kabulü <strong>ve</strong> kılık kıyafet inkılabı, tekke-zaviyelerin kapatılması, miladi takvimin<br />
kabulü, uluslararası saat uygulamasının kabulü, ölçü <strong>ve</strong> tartıların değişmesi üzerinde durulur.<br />
b) Soyadı Kanunu’nun kabulünün gerekçeleri <strong>ve</strong> Mustafa Kemal’e “Atatürk” soyadı <strong>ve</strong>rilmesi<br />
üzerinde durulur.<br />
c) 1927-1935 nüfus sayım sonuçları çerçe<strong>ve</strong>sinde cumhuriyetin ilk yıllarında izlenen nüfus<br />
politikasının gerekçelerine değinilir.<br />
4.9. Ekonomi alanında yapılan çalışmaların millî ekonomiye katkısını değerlendirir.<br />
a) İzmir İktisat Kongresi <strong>ve</strong> bu kongrede alınan kararlar millî iktisat anlayışının oluşturulması<br />
çerçe<strong>ve</strong>sinde ele alınır. Millî egemenliğin önemi vurgulanır.<br />
23
) Kabotaj Kanunu; bağımsızlık <strong>ve</strong> egemenlik hakları ile Türk denizciliğinde meydana getirdiği<br />
gelişmeler açısından ele alınır.<br />
c) Tarım, sanayi, ticaret <strong>ve</strong> ulaşım alanlarında yapılan çalışmalara değinilir.<br />
ç) Atatürk Orman Çiftliği örneğinden yola çıkarak Atatürk’ün modern tarımın gelişimine <strong>ve</strong> çevre<br />
bilincine <strong>ve</strong>rdiği önem vurgulanır.<br />
d) Atatürk dönemindeki ekonomik kalkınma üzerinde durulur.<br />
e) Ülkelerin ekonomik kalkınmasında sermayenin <strong>ve</strong> finans bilincinin önemi vurgulanır.<br />
4.10. Sağlık alanında yapılan çalışmaları açıklar.<br />
Kızılay <strong>ve</strong> Yeşilay’ın önemine <strong>ve</strong> salgın hastalıklarla mücadeleye değinilir.<br />
4.11. Türk kadınına sağlanan hakları çağdaşlaşma açısından değerlendirir.<br />
a) Cumhuriyet döneminde Türk kadınına sağlanan siyasi haklar ile diğer ülkelerin kadınlara<br />
sağladığı hakların karşılaştırılması sağlanır.<br />
b) Toplumsal cinsiyet rolleri (kadın-erkek eşitliği) üzerindeki değişime vurgu yapılır.<br />
c) Cumhuriyetin ilk yıllarında siyasi <strong>ve</strong> mesleki alanda öncü kabul edilen kadınlara örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
4.12. Atatürk Döneminde kültür, sanat, mimari <strong>ve</strong> spor alanında yapılan çalışmalara örnekler <strong>ve</strong>rir.<br />
a) Cumhuriyetin ilk yıllarında mimarlık <strong>ve</strong> şehir planlaması alanında yapılan çalışmalara değinilir.<br />
b) Atatürk’ün resim sanatı, müzik <strong>ve</strong> spora <strong>ve</strong>rdiği öneme değinilir.<br />
Değerler<br />
Demokrasi (kzm.4.3), saygı (kzm.4.3), bağlılık (kzm.4.7-aile birliği), eşitlik (kzm.4.7, 4.12), sevgi<br />
(kzm.4.9 -doğa sevgisi), iktisat, kanaat <strong>ve</strong> şükür (kzm.4.10), estetik duyarlılık (kzm.4.13)<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
a) Kanıtlar (belge, meclis tutanakları, Nutuk, gazete, dergi, hatırat vb.): kzm 4.3, 4.4, 4.6<br />
b) Tablo, grafik, istatistik: kzm 4.9/e,<br />
c) Harita: kzm.4.2<br />
ç) Belgesel <strong>ve</strong> film: kzm.4.13<br />
5. ÜNİTE<br />
ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK İLKELERİ<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede Türk milletinin çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmasını gerçekleştirmeyi amaçlayan<br />
Atatürk ilkelerine yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> terimler<br />
Laiklik, cumhuriyet, millîyetçilik, halkçılık, inkılapçılık, jeopolitik, vicdan hürriyeti<br />
24
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamalar<br />
5.1. Atatürk ilke <strong>ve</strong> inkılaplarının dayandığı esasların önemini açıklar.<br />
a) Atatürkçü düşünce sisteminin tanımı <strong>ve</strong> esaslarına değinilir.<br />
b) Millî tarih bilinci, vatan <strong>ve</strong> millet sevgisi, millî dil, bağımsızlık <strong>ve</strong> özgürlük, millî egemenlik, millî<br />
kültürün geliştirilmesi, Türk milleti bilinci, millî birlik <strong>ve</strong> beraberlik <strong>ve</strong> vatanın bütünlüğü üzerinde<br />
durulur.<br />
5.2. Cumhuriyetçilik ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
a) Cumhuriyetçilik ilkesi ile demokrasi arasındaki ilişki vurgulanır.<br />
b) Atatürk’ün sözleri <strong>ve</strong> görüşlerinden örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
c) Cumhuriyet yönetiminin diğer yönetimlerden farklı olan yanları açıklanarak, Türk toplumuna<br />
sağladığı faydalar örneklendirilir.<br />
ç) Atatürk’ün Türk gençliği ile ilgili sözlerinden hareketle; gençliğin Türkiye Cumhuriyeti’nin<br />
değerlerine sahip çıkması gerektiği vurgulanır.<br />
5.3. Millîyetçilik ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
a) Anayasada yer alan Türk vatandaşlığı anlayışı ile Atatürk’ün millîyetçilik anlayışı arasındaki<br />
ilişki açıklanır.<br />
b) Atatürk’ün sözleri <strong>ve</strong> görüşlerinden örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
c) Millî Mücadele’nin kazanılmasında millî güç unsurları, millî birlik <strong>ve</strong> beraberliğin Türk<br />
toplumuna sağladığı yararlara örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
5.4. Halkçılık ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
a) Halkçılık ilkesinin millî egemenliğin <strong>ve</strong> eşitliğin temel dayanağı olduğu vurgulanır.<br />
b) Atatürk’ün sözlerinden <strong>ve</strong> görüşlerinden örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
c) Halkçılık ilkesinin toplumsal yaşam açısından öneminin tartışılması sağlanır.<br />
5.5. Devletçilik ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
a) Atatürk dönemindeki ekonomik bilimsel <strong>ve</strong> teknolojik gelişmeler vurgulanır.<br />
b) 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın, Türkiye’de devletçiliğin kabul edilmesindeki rolü üzerinde<br />
durulur.<br />
c) Devletçiliğin Türk toplumuna sağladığı faydalara değinilir.<br />
25
5.6. Laiklik ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
a) Laikliğin devlet hayatına <strong>ve</strong> sosyal hayata katkıları üzerinde durulur.<br />
b) Laikliğin din <strong>ve</strong> vicdan hürriyeti açısından önemine değinilir.<br />
c) Atatürk’ün laiklik, dinî istismar <strong>ve</strong> taassup konularında düşüncelerine yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
5.7. <strong>İnkılap</strong>çılık ilkesini <strong>ve</strong> önemini açıklar.<br />
Atatürk’ün sözleri <strong>ve</strong> görüşlerinden örnekler <strong>ve</strong>rilir.<br />
Değerler<br />
Bağımsızlık (kzm.5.1), vatanse<strong>ve</strong>rlik (kzm.5.1), sorumluluk (kzm.5.2, 5.8), eşitlik (kzm.5.4), özgürlük<br />
(kzm.5.6), açık fikirlilik (kzm.5.6), saygı (kzm.5.6-inançlara <strong>ve</strong> farklılıklara saygı),<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
Akıllı tahta, tablet<br />
6. ÜNİTE<br />
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra Türk dış politikasındaki gelişmeler <strong>ve</strong> Türk dış<br />
politikasının genel ilkelerine yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Mübadele, etabli, antant, pakt<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamalar<br />
6.1. Atatürk dönemi Türk dış politikasının esaslarını açıklar.<br />
6.2. 1923-1932 yılları arasında yaşanan olayların Türk dış politikasına etkilerini açıklar.<br />
a) Lozan Barış Antlaşması sonrası Türkiye’nin Yunanistan, İngiltere, Fransa <strong>ve</strong> SSCB ile ilişkilerine<br />
değinilir.<br />
b) Musul sorununda Türk <strong>ve</strong> İngiliz tezi üzerinde durulur.<br />
6.3. 1932-1939 yılları arasında dünyada meydana gelen siyasi olayların Türk dış politikasına etkilerini<br />
açıklar.<br />
a) Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne üyeliği, Balkan Antantı <strong>ve</strong> Sadabat Paktı, Montrö Boğazlar<br />
Sözleşmesi <strong>ve</strong> Hatay’ın ana vatana katılması üzerinde durulur.<br />
b) Milletler Cemiyeti’nin kuruluş amaçları <strong>ve</strong> işlevini yitirmesi örneklerle ele alınır.<br />
26
Değerler<br />
Bağımsızlık (kzm.6.2)<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
Belge, gazete, dergi, hatırat vb.: kzm.6.2, 6.3<br />
7. ÜNİTE<br />
ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ VE 1950’YE KADAR TÜRKİYE<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede Atatürk’ün son günleri <strong>ve</strong> ölümü, ölümünün yankıları, II. Dünya Savaşı sırasında<br />
Türkiye <strong>ve</strong> Türkiye’nin çok partili hayata geçiş sürecine yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Totaliter rejim, faşizm, sosyalizm, nazizm<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamalar<br />
7.1. Atatürk’ün son dönemlerindeki faaliyetlerini <strong>ve</strong> ölümünden sonraki olayları açıklar.<br />
a) Atatürk’ün hasta olduğu dönemde devletin iç <strong>ve</strong> dış konuları ile yakından ilgilendiği belirtilir.<br />
b) Yurt içi <strong>ve</strong> yurt dışı basında Atatürk’ün ölümüyle ilgili gazete haberlerine yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
c) İsmet İnönü’nün cumhurbaşkanı seçilmesine değinilir.<br />
7.2. II. Dünya Savaşı sürecinde Türkiye’nin siyasi, askerî <strong>ve</strong> ekonomik durumunu değerlendirir.<br />
a) II. Dünya Savaşı’nın sebepleri, başlaması <strong>ve</strong> yayılmasına yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
b) II. Dünya Savaşı yıllarında alınan ekonomik tedbirlere değinilir.<br />
c) II. Dünya Savaşı sürecinde Türkiye’nin izlediği dış politika üzerinde durulur.<br />
7.3. 1945-1950 yılları arasında Türkiye’nin siyasi, sosyal <strong>ve</strong> ekonomik durumunu açıklar.<br />
a) Çok partili hayata geçiş süreci üzerinde durulur.<br />
b) II. Dünya Savaşı sonrasında Türkiye’de meydana gelen sosyal <strong>ve</strong> ekonomik değişikliklere<br />
değinilir.<br />
Değerler<br />
Saygı (kzm 7.1), sorumluluk (kzm. 7.1), çalışkanlık (kzm.7.1), saygı (kzm.7.4-farklılıklara saygı),<br />
hoşgörü (kzm.7.4)<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
27
a) Kanıtlar (belge, gazete <strong>ve</strong> dergi haberi, hatırat vb.): kzm 7.1 (Atatürk’ün ölümüyle ilgili yurt içi <strong>ve</strong><br />
dışı makaleler, fotoğraflar), kzm 7.2 (Türkiye’nin savaş dışında kalma çabasına ilişkin haberler),<br />
kzm.7.3<br />
b) Belgesel <strong>ve</strong> film: kzm.7.3<br />
8. ÜNİTE<br />
1950-2016 YILLARI ARASINDA TÜRKİYE<br />
Ünite Açıklaması<br />
Bu ünitede çok partili hayata geçiş sonrasında ülkemizde meydana gelen iç <strong>ve</strong> dış olaylara,<br />
ekonomik gelişmelere, toplumsal değişime, eğitim, kültür alanlarındaki gelişmelere <strong>ve</strong> ülkemize<br />
yönelik tehditlere karşı vatandaşların sorumlulukları konularına yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kavramlar <strong>ve</strong> Terimler<br />
Askerî darbe, muhtıra, tek parti iktidarı, koalisyon, kapitalizm, enflasyon, liberalleşme, özelleştirme,<br />
metropol, arabesk, jeopolitik<br />
Kazanım <strong>ve</strong> Açıklamaları<br />
8.1. Çok partili hayata geçiş sonrasında Türkiye’de meydana gelen iç <strong>ve</strong> dış siyasi olayları açıklar.<br />
a) Çok partili hayata geçiş <strong>ve</strong> 1950-1960 arasında yapılan seçimlerin Türk demokrasisinin<br />
gelişimine katkıları vurgulanır.<br />
b) Kore Savaşı’nda Türkiye’nin rolüne, Türkiye’nin NATO’ya girişine, Türk-Yunan ilişkileri<br />
çerçe<strong>ve</strong>sinde Kıbrıs Meselesi’ne değinilir.<br />
c) 1960 askerî darbesi, 1971 muhtırası, 1980 askerî darbesi, 28 Şubat müdahalesi, 27 Nisan e-<br />
muhtırası <strong>ve</strong> 15 Temmuz darbe kalkışmasının Türk siyasi hayatına etkileri üzerinde durulur.<br />
ç) Tek parti iktidarı <strong>ve</strong> koalisyon kavramları açıklanarak 1960 sonrası kurulan tek parti <strong>ve</strong><br />
koalisyon hükümetlerinin ülke siyasetine etkilerine değinilir.<br />
d) 1961 <strong>ve</strong> 1982 Anayasaları hak <strong>ve</strong> özgürlükler bakımından ele alınır.<br />
e) 1980 sonrası dönemde siyasetin sivilleşmesine vurgu yapılır.<br />
f) Türkiye’nin AB ile ilişkileri, SSCB’nin dağılmasının Türkiye’ye etkileri, Körfez Savaşı <strong>ve</strong> 2010<br />
sonrasında Suriye’deki gelişmelerin ülkemize etkilerine değinilir.<br />
g) Öğrencilerin, bireysel ya da grup olarak, darbeler sonrasında ülkenin siyasi, sosyal, ekonomik<br />
hayatında yaşanabileceklere yönelik komposizyon yazmaları <strong>ve</strong> paylaşmaları sağlanır.<br />
8.2. 1950 sonrası Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmeleri açıklar.<br />
a) Kapitalist dünya ekonomisinin <strong>ve</strong> enflasyonist hareketlerin ekonomi üzerindeki etkileri ele<br />
alınır.<br />
28
) Demokrat Parti döneminde Marshall yardımlarının <strong>ve</strong> tarımda makineleşmenin Türk<br />
ekonomisine etkisine değinilir.<br />
c) Türkiye’de ithalat <strong>ve</strong> ihracatın genel durumu grafik <strong>ve</strong> istatistikî <strong>ve</strong>rilerle açıklanır.<br />
ç) Kalkınma planları <strong>ve</strong> DPT’ye değinilir.<br />
d) Koalisyonlar döneminde Türkiye’nin ekonomik durumu 24 Ocak <strong>ve</strong> 5 Nisan kararları ile 21<br />
Şubat krizi bağlamında ele alınır.<br />
e) Askerî darbelerin Türk ekonomisine etkilerinin tartışılması sağlanır.<br />
f) 1980 sonrası Türk ekonomisinin liberalleşmesine <strong>ve</strong> özelleştirme politikasına yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
g) Güney Doğu Anadolu Projesi gibi bölgesel kalkınma planlarına değinilir.<br />
8.3. 1950 sonrasında Türkiye’de meydana gelen gelişmelerin toplumsal yapı üzerindeki etkilerini<br />
değerlendirir.<br />
a) 1950-2016 yılları arasında Türkiye’nin nüfusundaki değişimin nedenleri üzerinde durulur.<br />
b) Türkiye’de yaşanan göçlerin toplumsal yapıya etkisi vurgulanır.<br />
c) Kapitalist ekonominin yol açtığı tüketim anlayışına <strong>ve</strong> metropollerin ortaya çıkışına değinilir.<br />
ç) Bilimsel <strong>ve</strong> teknolojik gelişmelerin toplumsal değişime etkisi üzerinde durulur.<br />
d) Öğrencilerin, bireysel <strong>ve</strong>ya grup olarak, 1950 yılından günümüze bilim <strong>ve</strong> teknolojik<br />
gelişmelerden kaynaklı toplumsal değişime ilişkin gazete haberleri, fotoğraflar, belgeler <strong>ve</strong> tanık<br />
görüşmeleriyle desteklenmiş sunum hazırlamaları sağlanır.<br />
Değerler<br />
Demokrasi (kzm.8.1)<br />
Öğretim Materyalleri <strong>ve</strong> Bilişim Teknolojileri<br />
a) Grafik, tablo vb.: kzm.8.2, 8.3<br />
b) Belgesel <strong>ve</strong> film: kzm.8.3<br />
c) Audocity, mobil teknolojiler, powerpoint, google slayt (işbirlikli): kzm.8.3<br />
29
30
Change language