Bilgisayar sistemlerindeki donanım, yazılım kaynaklarının paylaşımlarını sağlayan iki veya daha fazla bilgisayar donanımının kablolu ya da kablosuz olarak bir araya geldiği sistemlere ağ sistemleri başka bir ifade ile network sistemleri denmektedir.
Ağ sistemleri temelde bu sistemleri birbirine bağlayan alt yapı ve alt yapı üzerindeki bağlantı cihazlarından meydana gelmektedir. Altyapı sistemleri bünyesinde bilgisayarların birbirine bağlanmasını sağlayan pasif bileşenler bulunurken, altyapı üzerinden iletişim sağlayan elektronik cihazlar da bulunmaktadır.
Ağ sistemleri başka bir açıdan farklı uzaklıklara göre bağlantı kuran sistemler olarak da düşünülebilir. Bulundukları bağlantı uzaklığına göre dört bölümde incelenebilir. Bu bölümler;
Local Area Network (Yerel Alan Ağları -LAN)
Fiziksel olarak aynı mekân içerisinde yer alan uç sistemlerin sınır yönlendiricilerine bağlanmasını sağlamaktadır. Bu sistem birbirine yakın ağların bağlantı kurmasını sağlamaktadır.
Wide Area Network (Geniş Alan Ağları -WAN)
En geniş kapsamlı ağ olarak bilinen WAN, birden fazla cihazın birbiriyle bağlanmasına ve iletişim kurmasına olanak tanıyan mantıksal ya da fiziksel büyük ağdır. Yerel bazda kurulan ağların birbirine bağlanması sağlayan en geniş ağ çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde internet diye de anılmaktadır ve farklı LAN ağlarının birbirine bağlanması aracılığıyla haberleşmeyi sağlayan büyük bir ağ ortaya çıkarmaktadır.
Personal Area Network (Kişisel Alan Ağları -PAN)
Kişisel Alan Ağları olarak anılan PAN kişisel dijital eşyalarınızı bağladığınız ağ çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bluetooth, Wifi ve benzeri şekillerde bağlantı oluşturulan ufak ağlardan meydana gelir. Yazıcı, kablosuz mouse, telefon, bilgisayar gibi kişisel eşyalarınızın bağlandığı noktalardır.
Metropolian Area Network (Büyük Kent (Metropol) Alan Ağları -MAN)
Metropolian Area Network olarak isimlendirilen MAN ağları birden fazla LAN sistemini içine alan bir sistem olarak değerlendirilmektedir. LAN ağlarının birbirine bağlanarak tek bir ağda toplanmasına olanak sağlar. Bu ağ sistemleri büyük işletmeler, kuruluşlarda kendi içlerinde veya dışarıdan sisteme katılmak yoluyla dahil edilebilir.
Bir ağ oluşturmak için yazılım ve donanımlardan oluşan ağ bileşenlerine gereklilik duyarız. Ağ bileşenleri bilgisayar, iletişim ortamı, iletişim aygıtları ve çevresel cihazlar olarak sıralanabilir. Ağ bileşenlerini donanım olarak kablo, hub, switch, router, repeater gibi aygıtlar ile çeşitlendirilebilir, yazılım tarafında ise ağ iletişim sistemleri, iletişim protokolleri ve ağ programlarından meydana geldiği söylenebilir.
Bir ağ sisteminde bilgisayar en büyük görevi üstlenen cihaz olma özelliği taşımaktadır. Bilgisayarlar ağda birden fazla görevi üstlenebilir ve bir ağda sunucu (Web sunucusu, Dosya sunucusu), ya da istemci olduğuna da rastlanabilmektedir. Ağ denilen sistem en az iki bilgisayar arasında oluşturulabilmektedir. Birden çok bilgisayarın birbirleri arasında bağlantı kurulması amacıyla ise Ethernet ortaya çıkmıştır. Ethernet yerel iletişim ağı altında sistemleri birbirine bağlayan bir tür kablolama ve sinyalleşme türüdür. Bu teknolojinin ilerlemesiyle oldukça ciddi bir yol alan bu ağların şimdiki bilinen en büyük örneği ise hiç şüphesiz İnternet’dir.