Nemrut Dağı Hakkında Keşfedilmesi Gereken 10 Bilgi

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan ve Kommagene Krallığı’na ait harabeleri, heykelleri ve yazıtlarıyla büyüleyici bir görünüme sahip olan Nemrut Dağı, bugün hem yerli hem de yabancı çok sayıda turistin uğrak noktası. Dağın zirvesinde yer alan ve tarihe ışık tutan eserler ise günümüzde gizemini korumaya devam ediyor. Nemrut Dağı hakkında merak ettiğiniz soruları ayrıntılı cevaplarıyla birlikte burada bulabilirsiniz.

1. Nemrut Dağı Efsanesi Nedir?

Nemrut, kelime olarak acımaz, sert ve yüzü gülmez anlamlarını taşıyor. Efsaneye göre ise Nemrut Dağı ismini, Hz. İbrahim’i ateşe attıran Nemrut isimli Babil hükümdarından alıyor. Nemrut Dağı hakkında uzun yıllardan beri halk arasında pek çok farklı efsane dolaşıyor. Bunlardan en somut olanı ise Kommagene Uygarlığına dayanan efsane. Yunan ve Roma tanrılarının anlatıldığı eserler bir yandan da Doğu geleneklerine dair önemli izler taşıyor. Nemrut Dağı’nı gizemli yapan detaylardan bir tanesi burada keşfedilmemiş pek çok tünelin hatta kayıp mezarın bulunması. Dağın efsaneleri, Hristiyanlığın burada başladığından İsa’nın doğumuna ve hatta Noel’in yanlış tarihlerde kutlanmasına kadar farklı noktalara uzanıyor. 

Ancak, genel olarak herkesin çevresinde birleştiği fikir şu; kral, yeni bir din kurmayı planlıyor ve böylece Persler ile Yunanlıların dinini birleştirmek istiyor. Bu yeni dinin merkezini de Nemrut Dağı yapmak isterken aynı zamanda tüm dünyaya hükmetmeyi ve ölümsüzlüğe ulaşmayı amaçlıyor. Kral Antiochos’un yaptığı bu kutsal alanda pek çok teras bulunuyor ve her biri kutsal kabul ediliyor. Teraslarda yer alan tanrı heykelleri ise doğu ve batı tanrılarından oluşuyor. Hem Persçe hem de Yunanca isimlendirilen bu heykeller, kralın iki kültürü birleştirme gayesini kanıtlıyor. 

2. Nemrut Dağı’nın Özelliği Nedir?

Nemrut Dağı, hem volkanik bir dağ, hem doğal anıt hem de insan eliyle yapılan bir tarihi eser olma özelliğini taşıyor. Bu yüzden 1987 senesinden beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde.  2150 metre yüksekliğe sahip olan dağ, MÖ 1. yüzyılda Kommagene Krallığı tarafından gizem dolu devasa heykellerle donatılmış. Heykeller nedeniyle “Tanrıların Dağı” diye de adlandırılan Nemrut’un pek çok noktasına bugün hala ulaşım sağlanamıyor. Tamamen insan eliyle yapılmış olan höyüklerde ve mezarlarda neler olabileceği konusu hala sır. Ancak, bu dağı ve dağdaki eserleri en ilginç yapan nokta, bugünün teknolojisiyle dahi ulaşılamayan bu eserlerin o zamanın teknolojisiyle oraya nasıl getirildiğinin bilinmemesi. En mantıklı yöntem olarak taşların yukarıdan araçlarla dizilmiş olabileceği düşünülüyor ama bunun o zamanki teknolojiyle nasıl yapılmış olabileceği hala kesinleşmiş değil.

3. Nemrut Dağı Heykelleri Nelerdir?

Çok tanrılı dinlerin bir hayli yaygın olduğu bir dönemde yapılan bu heykeller, hem Pers İmparatorluğu’na hem de Yunan kültüründen izler taşıyor. Bu yüzden dağda tanrıları simgeleyen ve boyutu 10 metreye ulaşan dev heykeller yer alıyor. Aslında her bir heykel kralın aklındaki dinleri birleştirme vizyonunun ve bunu başarmak için gösterebileceği çabanın ne denli devasa olduğunu gözler önüne seriyor. 

4. Adıyaman Nemrut Dağı Hangi Kategoride Yer Alıyor?

Yüksekliği on metreyi bulan büyüleyici heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle Kommagene Krallığı'nın kutsal alanı olarak nitelendirilen Nemrut Dağı, 1987 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'nde kültürel varlık olarak yerini almış bir kültürel hazinedir. 

5. Nemrut Dağı Nerededir?

Nemrut Dağı, Adıyaman ilinin Kahta ilçesindeki Kayadibi köyünün yakınlarında yer alıyor. Nemrut Dağı'nın şehir merkezine uzaklığı ise yaklaşık 87 km. 

6. Nemrut Dağı’na Nasıl Gidilir?

Nemrut Dağı’na ulaşmak için ilk olarak Adıyaman şehrine gitmek gerekiyor. Bunun için tercih edilebilecek yöntemler; hava yolu, otobüs ya da kişisel araç. Adıyaman’a ulaştıktan sonra turlara katılmak ya da şehirden kiralanmış bir araçla dağa ulaşmak mümkün. Ancak, en keyifli ve en öğretici Nemrut Dağı gezisi için HIS Travel’i tercih edebilirsiniz. Böylece hem Nemrut Dağı’na çok kolay ulaşabilir hem de gizemli Nemrut Dağı’nı keyifle gezebilirsiniz. 

7. Nemrut Dağı’ndaki Heykeller Nasıl Keşfedildi?

Nemrut Dağı’ndaki harabelerin keşfi aslında 1881 senesine dayanıyor. Diyarbakır çevresinde gerçekleşen yol çalışması sırasında Karl Sester tarafından Kommagene Krallığı’ndan kalmış olan eserlere ulaşılıyor. İlk olarak Asurlulara ait olduğu düşünülen bu eserlerin Kommagene Krallığı’na ait olduğu buluntular arasındaki Grekçe kitabelerden ortaya çıkıyor. 

8. Heykellerin Arkasındaki Yazıtlarda Neler Yazıyor?

Nemrut Dağı’nda yer alan kitabeler, dağdaki tüm eserlerin Kommagene Kralı 1. Antiochos adıyla yapıldığını ortaya koyuyor. Gelecekteki ziyaretçiler için hazırlandığı anlaşılan kitabe, heykeller hakkında da pek çok detay veriyor. Aslında bu kitabeye, kralın arkasında bıraktığı bir kayıt defteri gözüyle bakılabilir. Ayrıca heykellerin arka yüzünde kralın 200 satırlık vasiyeti de yazıyor. Buna göre kral, kendinden sonra gelecek olan kralları, tapınağı güzelleştirmeleri adına görevlendiriyor. İbadet amacıyla gelenleri överken kötü amaçlarla gelenlere ise beddua ediyor. Bu kutsal alana ziyaret için gelen herkesin en kusursuz şekilde ağırlanmasını ve rahiplerin en iyi şarapları ziyaretçilere sunmasını istiyor. Üstelik törenlerin görkemli geçmesi adına müzisyenler dahi görevlendiriyor. 

9. Kralın Mezarı Nerededir?

Kral 1. Antiochus’un mezarının da Nemrut Dağı’nda olduğu biliniyor ama mezara hala ulaşılabilmiş değil. Bugünkü gelişmiş teknolojilere rağmen tümülüse zarar vermeden detaylı bir arama yapabilmek de şu an için mümkün görünmüyor. 

10. Nemrut Dağı’ndaki Heykellerin İsimleri Nelerdir?

Nemrut Dağı’ndaki teraslarda yer alan heykellerin isimleri ise şöyle;

• Kral Antiokhus (Theos), Herakles (Ares-Artagnes),
• Zeus (Oromasdes),
• Fortuna (Kommagene tanrıçası)
• Apollo (Mithras)

Nemrut Dağı'nda krallıktaki güneşi ilk gören yer olan Doğu Terası; atalar galerisi, sunak ve tanrılar galerisinden oluşuyor. Batı Terası da aslında Doğu Terası ile benzer özellikler taşıyor ama tahrip olduğu için biraz daha dağınık bir görünüme sahip. Burada da aynı şekilde tanrıların heykelleri yer alıyor. İlave olarak Antiochus’un tanrılarla selamlaşmasının sahnelendiği beş adet kabartma da bulunuyor. 

Bu içerikler de ilginizi çekebilir:

Mezopotamya Hakkında Keşfetmeniz Gereken 5 Bilgi

Kahveler Hazır Mı?: Bir Göbeklitepe Hikayesi