En iyi yaban hayat fotoğrafçıları, fotoğrafladıkları hayvanlara yaklaşmanın yanı sıra mesafelerini koruyan ve doğaya saygı duyan insanlardır.
1. Doğa önce gelir.
Koşullar ne olursa olsun, yaban hayatı fotoğrafçısı önce hayvanları ve doğal çevreyi, sonra da fotoğrafçılığını korumalıdır. Vahşi yaşam fotoğrafçısı, doğal ortamda meydana gelen hiçbir doğal olay müdahale etmemelidir. Doğanın bir dengesi olduğunu asla unutmamalıdır.
2. Vahşi yaşamın korunması, yaban hayat fotoğrafçılığının bir amacı olmalıdır.
Bu, hayvanları doğal ortamlarında sadakatle göstermeye çalışmak, rutinlerini ve alanlarını rahatsız etmeden çalışmak anlamına gelir; mükemmel ortamı elde etmek için doğal ortamı manipüle etmeye çalışmak değil. Görüntülerinizin çektiğiniz hayvanları ve ortamları nasıl tasvir ettiğini ve fotoğrafçılığınızla vahşi yaşamın korunmasına yardımcı olup olmadığınızı veya engellemediğinizi de bilmek önemlidir.
3. Konularınıza saygılı olun.
Bunu yapmak; fiziksel zarar, avlanma, kaygı veya üreme bozukluğu tehdidine maruz bırakacaksa yaban hayatı fotoğraflanmamalıdır. Vahşi yaşam, fotoğrafçılık amacıyla hiçbir şekilde manipüle edilmemeli veya ele alınmamalıdır; kesinlikle gerekliyse, bunun için eğitimli bir uzman bulunmalıdır.
4. Rahatsızlıkları en aza indirin.
Fotoğraf çekimi yaparken yaban hayatı ve çevrelerinizi olabildiğince az rahatsız etmelisiniz. Çekimden önce, çekim sırasında ve hatta çekimden sonra meydana gelebilecek rahatsızlıkları en aza indirmek için her türlü çabayı göstermeli ve bunun için gerekli önlemleri almalısınız. Özellikle küçük memelileri çekerken doğrudan flaş kullanmaktan kaçınılması önerilir. Yapay bir ışık kaynağı kullanıyorsanız, onu hayvandan mümkün olduğunca uzak tutun, bazı hayvanların ışığa ekstra duyarlı olabileceğini asla unutmayın.
5. Araştırma yapın.
Vahşi yaşam fotoğrafçısı flora ve fauna, doğal tarih ve jeoloji ve zooloji gibi ilgili konular hakkında bilgi sahibi olmalıdır. En azından, vahşi yaşam fotoğrafçısı çekildiği hayvanlar hakkında çalışma yapabilme bilgisine ihtiyaç duymalıdır. İçinde bulunduğunuz ortam hakkında bilgi sahibi olmadan çekim yapmak hem sizin hem de karşılaştığınız vahşi yaşam için tehlikeli olabilir.
6. Tüm vahşi yaşamlara eşit saygı gösterin.
Yaygın veya nadir, endemik veya göçmen, tüm vahşi hayvanlar ve flora eşit haklara sahiptir. Nadir türleri çekmek için ortak alanı kullanan türleri rahatsız etmek kabul edilemez.
7. Kuralları bilir.
Vahşi yaşam fotoğrafçısı, alana çıkmadan önce bulundukları ülkenin vahşi yaşamı ve doğasıyla ilgili kuralları ve düzenlemeleri baştan öğrenmeli ve anlamalıdır. Bu kurallara uygun hareket etmeli ve aynı zamanda ilgili devlet makamları tarafından (örneğin park bekçileri gibi) sunulan tüm yönergelere ve tavsiyelere uymalıdırlar.
8. Çekimden önce sorun.
Belirli bir yerde çekim yapmaya hazırlanırken, fotoğrafçı orada çekim yapmak için izin gerekip gerekmediğini kontrol etmeli ve gerekirse ilgili makamdan izin almalıdır. Bu, özellikle özel mülkte çekim yapmak istiyorsanız geçerlidir.
9. Alandaki diğer profesyonellere saygı gösterin.
Arazideyken diğer insanların vahşi yaşam odaklı çalışmalarını rahatsız etmemeye dikkat edin. Çektiğiniz alanda araştırma çalışmaları veya koruma faaliyetleri varsa, bu projelere dikkat edin.
10. Vahşi yaşam fotoğrafçılarına saygı gösterin.
Bulunduğunuz alanda başka fotoğrafçılar da çekim yapıyorsa, görüş alanlarının farkında olun. Bir grupta fotoğraf çekerken, çekimlerinizi dikkatli bir şekilde seçerek ve gerektiğinde diğer fotoğrafçılarınıza yer açarak yarattığınız rahatsızlığı en aza indirin.
11. Ziyaretçi olduğunuzu unutmayın.
Her zaman fotoğrafını çektiğiniz yaban hayatının oraya varmadan önce kendi yaşam alanlarında olduğunu ve ayrıldıktan sonra kalacağını unutmayın. Başka birinin evini ziyaret ederken olduğu gibi saygılı davranın.
12. Etiklere müdahale etmeyin.
Bir fotoğraf uğruna yaban hayatını veya çevresini manipüle etmek uygun değildir. Kabul edilemeyen bazı örnekler aşağıdadır:
- Yapay yağmur oluşturmak için su püskürtme.
- Nesneleri doğal olmayan pozlara zorlamak.
- Hareketi durdurmak için nesneleri yapıştırma veya kısıtlama.
- Nesneleri yakalama veya sınırlama.
- Fotoğraf uğruna canlıları besleme.
13. Yiyecekleri evde bırakın.
Hayvanların yemlerle çekilmesi tavsiye edilmez, canlı yemlerin kullanılması uygun değildir ve hayvanları beslemek de uygun değildir. Bunun doğal besin dengesi ve vahşi yaşamın besin zincirinin bozulmasına sebep olacağını asla unutmayın.
14. Karıştırın.
Kamuflaj desenli kıyafetler, fotoğrafçıların varlığından kaynaklanan görsel dikkat dağınıklığını azaltmanın bir aracı olarak sahada ciddi önem taşır.
15. İz bırakmayın.
Fotoğrafçı çekim yaparken çevrelerindeki doğal yaşam alanlarına zarar vermemeli veya rahatsız etmemelidir. Ortam, ayrıldığınızda geldiğiniz gibi aynı şekilde görünmelidir. Bir kuş yuvasının etrafındaki dalları çıkarmak gibi küçük eylemler bile bir hayvanın yaşam alanı için yıkıcı olabilir.
16. Gerekirse bölgeyi bilen canlıları tanıyan bir rehber getirin.
Bilmediğiniz bir yerde çekim yapıyorsanız, bölgeyi iyi bilen bir rehber getirmeniz önerilir. Çevre hakkında kapsamlı bilgi sahibi olmak kendi güvenliğiniz ve karşılaştığınız bitki ve hayvanlar için faydalıdır.
17. Yaklaşım sadece dikkatli olun.
Vahşi bir hayvana yaklaşmak büyük bir dikkatle yapılmalı ve sadece söz konusu hayvanın davranışı hakkında iyi bilgiye sahip olanlar tarafından yapılmalıdır. Yakın çekim yapmak, yakın kareler almak güzel; ancak vahşi yaşam için sıkıntıya neden oluyorsa bunu asla yapmayın. Çektiğiniz hayvana yaklaşmanın güvenli ve uygun olup olmadığını araştırdığınızdan emin olun. Telefoto lensler bu işler için herhangi bir vahşi yaşam fotoğrafçısı için yararlı bir yatırım olacaktır.
18. Özçekim (Selfie) yapmayın.
Vahşi hayvanları fotoğraflarken fotoğraf çekmeye çalışmaktan kaçının. Bu özçekim yapamayacağınız anlamına geliyor demektir. Cazip olabilir, ancak çektiğiniz hayvanları bozabilir veya alarm verebilir.
19. Nesli tükenmekte olan türleri çok dikkatli bir şekilde fotoğraflayın.
Bir hayvan tehlikede veya kaçak avlanma hedefi olarak biliniyorsa, fotoğraflarını yayınlamanın olumsuz sonuçları olabilir. Eğer kaçak avcılık bir endişe ise bu bilgiyi kaçak avcılara vermekten kaçınmak için görüntünün ne zaman ve nerede çekildiğini paylaşmaktan kaçınmanızı tavsiye ederiz. Nesli tükenmekte olan hayvanlar söz konusu olduğunda, fotoğraf paylaşmanın hayvanı ve yaşam alanını daha fazla tehlikeye sokup bozmayacağına daima dikkat edin. Fotoğraftan EXIF verilerini kaldırıp, GPS koordinatlarını kesinlikle paylaşmayınız.
20. Zarar vermeyin.
Fotoğraf çekiminden önce veya sonra hayvanlara zarar vermek vahşi yaşam fotoğrafçılığının bir parçası değildir.
Yazı: Ahmet TAŞÇI
Kaynak: Format